του Μανόλη Μπουχαλάκη
Στο Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων για την εκπαίδευση (EQF), υπάρχει μια κλίμακα οκτώ επιπέδων που αποδίδει το αντίστοιχο εκπαιδευτικό επίπεδο των πολιτών. Στην κλίμακα αυτή, το επίπεδο 1 αντιστοιχεί σε απόφοιτο Δημοτικού και το επίπεδο 8 σε κάτοχο διδακτορικού διπλώματος.
Σε αρκετές χώρες, τα επίπεδα 5-8 ανήκουν αποκλειστικά και μόνο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Μάλιστα δε, στην Αγγλία το πανεπιστημιακό επίπεδο ξεκινά από το νούμερο 4 στο οποίο απονέμονται πανεπιστημιακά διπλώματα όπως το HNC, το CertHE, κλπ, τα οποία φέρουν κατ'ελάχιστον 60 ακαδημαϊκές μονάδες ECTS.
Τα προαναφερθέντα διπλώματα ισούνται ακαδημαϊκά με τα Associate Degrees που δίδονται στην Αμερική μετά από διετή κολεγιακή φοίτηση. Είναι δηλαδή "μίνι" πτυχία πανεπιστημίου με αναγνώριση παγκοσμίως.
Για σύγκριση, το επίπεδο 5 στην Αγγλία φέρει 120 μονάδες ECTS και ισούται ακαδημαϊκά με το Foundation Degree, δηλαδή το πτυχίο πανεπιστημίου διετούς φοίτησης της Αγγλίας (διαφέρει από το Associate Degree των ΗΠΑ).
Στην Ελλάδα τώρα, ιδού τι γίνεται.
Στην κλίμακα των αντίστοιχων 8 επιπέδων του ΕΟΠΠΕΠ, τα επίπεδα 4 και 5 είναι το μεν πρώτο απολυτήριο Γενικού Λυκείου ή ΕΠΑΛ και το δεύτερο δεικνύει δίπλωμα ΙΕΚ.
Τουτέστιν, τα πανεπιστημιακά επίπεδα 4 και 5 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων έχουν πλήρως αντικατασταθεί με μη πανεπιστημιακές σπουδές!
Ο λόγος παραμένει άγνωστος και η όλη κατηγοριοποίηση πριν τα "αμιγώς" πανεπιστημιακά επίπεδα 6-8 δημιουργεί πολλά ερωτηματικά, ιδιαίτερα στα επίπεδα μετά το Λύκειο (4-5).
Ο γράφων δεν έχει ουδεμία πρόθεση να υποβαθμίσει την ποιότητα εκπαίδευσης που μπορεί να προσφέρει η μεταλυκειακή εκπαίδευση (για το Λύκειο ας μην το συζητήσουμε, δεν είναι της παρούσης).
Το ερώτημα όμως είναι αμείλικτο: Γιατί εξαφανίστηκαν τα πραγματικά επίπεδα 4 και 5 (τα οποία έχουν ενοποιηθεί στο Πλαίσιο Προσόντων πολλών χωρών στο επίπεδο 5) και αντικαταστάθηκαν με σπουδές σε Λύκεια και ΙΕΚ;
Το ακόμη πιο εξοργιστικό είναι πως στη σελίδα του ο ΕΟΠΠΕΠ ταξινομεί τα 8 επίπεδα που υπάρχουν στο Ευρωπαϊκό Πλαίσιο με ΑΚΡΙΒΩΣ την ίδια φρασεολογία που υιοθέτησε η Ευρωπαϊκή Ένωση το 2008 όταν προσδιορίστηκαν τα οκτώ επίπεδα μάθησης. Εκεί, τα επίπεδα 4 και 5 περιλαμβάνουν αυξημένα προσόντα και ακριβώς για αυτό πολλές χώρες τοποθετούν εκεί διπλώματα πανεπιστημίων.
Ωστόσο, ένας απόφοιτος ΙΕΚ που παίρνει δίπλωμα επιπέδου 5 στην Ελλάδα, σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες θα καταταχθεί στο επίπεδο 3, δηλαδή της Μεταδευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και επ' ουδενί δεν θα εξισωθεί το δίπλωμα του π.χ. στην Αγγλία με το εκεί επίπεδο 5.
Άν όλα αυτά θα φάνταζαν περίεργα, όχι γιατί δεν δικαιούται ο απόφοιτος Λυκείου ποιοτική μεταλυκειακή εκπαίδευση (άλλωστε όπως είπαμε δεν κρίνεται η ποιότητα εκπαίδευσης των ΙΕΚ), τα μηνύματα που έρχονται από την κυβέρνηση δημιουργούν ακόμη περισσότερα ερωτηματικά.
Σχεδιάζεται, λένε, η μετατροπή των ΙΕΚ σε Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης.
Τι σημαίνει όμως το "ανώτερης"; Θα μεταβληθούν τα ΙΕΚ σε σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης; Άν ναι, να το πει η κυβέρνηση και κατόπιν ας αναμένει τις απαντήσεις των εγχώριων ΑΕΙ.
Τι νόημα έχει αυτή η "ανωτεροποίηση" και τι ακριβώς εξυπηρετεί;
Ακόμη και στη στρεβλή οκτάβαθμη κλίμακα προσόντων του ΕΟΠΠΕΠ, οι ανώτερες σπουδές ξεκινούν από το Πανεπιστήμιο (επίπεδο 6).
Θα κάνει κάποια προσπάθεια η πολιτεία να γίνουν τα ΙΕΚ, δημόσια και ιδιωτικά, κάτι σαν τα Αμερικανικά κολέγια (όχι πανεπιστήμια);
Άν ναι και αν υπάρξουν οι αντίστοιχες αναβαθμίσεις σε κτιριακές υποδομές και διδακτέα ύλη, τότε η προσπάθεια θα πρέπει να θεωρηθεί και ευπρόσδεκτη (αν και θα πρέπει να πειστούν πολλές χώρες να ισοβαθμίσουν το δίπλωμα ΙΕΚ με τα δικά τους πανεπιστημιακά διπλώματα επιπέδου 5, κάτι μάλλον αδύνατο).
Μήπως άραγε η επιμονή με τη μεταλυκειακή εκπαίδευση να έχει να κάνει με ένα ενδεχόμενο πρόβλημα με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια που αγωνιωδώς αναμένουν στην κυβέρνηση αλλά που ταυτόχρονα ξέρουν πως τα δίδακτρα τους θα είναι απλησίαστα για το μέσο σπουδαστή;
Και αν καλώς σπεύδουν να δώσουν επιπλέον ευκαιρίες στους σπουδαστές που δεν θα καταφέρουν να εισέλθουν είτε στα δημόσια είτε στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, μήπως υποκρύπτεται και κάποια "πονηράδα" εκ μέρους του Υπουργείου Παιδείας, κάποιο "δόλωμα" δηλαδή για να σπεύσουν όσο γίνεται περισσότεροι στη μεταλυκειακή εκπαίδευση;
Μόνο οι ίδιοι ξέρουν τι έχουν στο μυαλό τους και κατά πόσον τα διπλώματα εν συνόλω της μεταλυκειακής εκπαίδευσης θα παράξουν καλούς επαγγελματίες ή χαρτιά άνευ αντικρίσματος.
Η εκπαίδευση αναμφίβολα χρειάζεται αναβάθμιση και προσαρμογή στον 21ο αιώνα.
Η μεταλυκειακή εκπαίδευση, ως σημαντικός κρίκος για τη μετέπειτα επαγγελματική πορεία του ανθρώπου, δεν πρέπει και δεν μπορεί να γίνει πεδίο πειραμάτων και χρυσού περιτυλίγματος.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου