Παιχνίδια με το διάβολο

 


του Μανόλη Μπουχαλάκη

Στο έξοχης αφηγηματικής ροής βιβλίο της Catherine Merridale, "Ο πόλεμος του Ιβάν", περιγράφονται λεπτομερώς οι οδυνηρότατες εμπειρίες των τότε Σοβιετικών, και κατ'εξοχήν Ρώσων, στρατιωτών στο μέτωπο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Δεν απέχει πολύ από το να θεωρηθούν τα βιώματα εκείνων των στρατιωτών ως η πεμπτουσία της κόλασης. Πήγαιναν για να γίνουν τροφή στα ναζιστικά κανόνια χωρίς επαρκή εξοπλισμό, πεινασμένοι, με αρρώστιες, στερήσεις και με τους politruks, τους ινστρούχτορες του κόμματος που είχαν ενσωματωθεί στο στρατό, να ελέγχουν την κάθε τους κίνηση και την κάθε τους σκέψη.

Τότε η Ρωσία έχασε εκατομμύρια νέων ανθρώπων επειδή ήταν απροετοίμαστη. Ο Στάλιν είναι πλέον γνωστό ότι δεν περίμενε την επιχείρηση "Μπαρμπαρόσα" από πλευράς του Χίτλερ. Πίστευε ότι ο Γερμανός ηγέτης θα τηρούσε μια "συμφωνία κυρίων" για διαίρεση της Ευρώπης και πως δεν θα πείραζε τη δική του ανατολική πλευρά.

Η αρχική πανωλεθρία των σοβιετικών στρατιών μετετράπη σταδιακά σε νίκη αλλά με απέραντο κόστος σε αίμα και υποδομές. Δεν ήταν, δε, καθόλου ασυνήθιστο στρατιώτες να αυτομολούν προς τις προελαύνουσες Γερμανικές μεραρχίες και να προδίδουν την πατρίδα τους ή να αυτοτραυματίζονται για να γλιτώσουν την φρικτή κόλαση του μετώπου.

Άν όλα αυτά θυμίζουν κάτι, είναι σίγουρα τη σημερινή κατάσταση στην Ουκρανία. Άν και οπωσδήποτε οι Ρώσοι στρατιώτες δεν έχουν απέναντι τους μια σαρωτική Βέρμαχτ με τις μεραρχίες αρμάτων του Χαϊνς Γκουντέριαν και τα χιλιάδες αεροπλάνα της Λουφτβάφε, αν και πλέον ο μέσος Ρώσος στρατιώτης δεν κατατρώγεται από πείνα, τύφο, δυσεντερία ή χολέρα στο μέτωπο, ούτε τρέφεται με ένα απροσδιόριστου περιεχομένου χυλό και βότκα, ωστόσο χιλιάδες χάνουν τη ζωή τους σε μια επιχείρηση που είχε σχεδιαστεί να είναι "περίπατος".

Βλέποντας την αποτυχία της πρώτης φάσης του πολέμου στην Ουκρανία, ο πρόεδρος Πούτιν κήρυξε μερική επιστράτευση και προσάρτησε τις ρωσόφωνες επαρχίες της νοτιοανατολικής Ουκρανίας. Έτσι, μπορεί πλέον να στείλει στη μάχη όχι ένα εκστρατευτικό σώμα αλλά εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες ως, κατ' αυτόν, υπερασπιστές της ίδιας της Ρωσίας που πολεμούν για να υπερασπιστούν ρωσικά εδάφη.

Έτσι, η στάση της Δύσης να ενισχύει συνεχώς το Ζελένσκι της Ουκρανίας με όπλα και πολεμοφόδια, κατάφερε τη διεύρυνση και κλιμάκωση του πολέμου που πλέον προοιωνίζεται μακρός και καταστροφικός και για τους δυο αντιμαχόμενους.

Για τη Ρωσία επειδή ο μέσος Ρώσος στρατιώτης ή πολίτης αδυνατεί να δει κάποιον εχθρό στον Ουκρανικό λαό, αφού είναι γνωστό ότι Ουκρανοί και Ρώσοι μοιράζονται την ίδια καταγωγή. Βασικά στη Ρωσία κανείς δεν έχει καταλάβει γιατί έγινε ο πόλεμος αυτός. Ούτε το ΝΑΤΟ επιτέθηκε, ούτε ο Ουκρανικός στρατός κήρυξε τον πόλεμο στη Ρωσία.

Αυτά δημιουργούν μια έντονη δυσαρέσκεια στο ρωσικό λαό που αφενός μαστίζεται από τις δυτικές κυρώσεις και αφετέρου βλέπει τη νεολαία του να πεθαίνει σε ένα ανεξήγητο πόλεμο. Με τη σειρά του, αυτό δημιουργεί πολύ επικίνδυνο προηγούμενο για τον ίδιο τον Πούτιν ο οποίος σε περίπτωση νέων αποτυχιών, θα εξαναγκαστεί είτε να παραιτηθεί, ή, για όσους γνωρίζουν τον ψυχισμό του, να καταφύγει στη χρήση πυρηνικών όπλων.

Το τι θα σήμαινε αυτό είναι δύσκολο να το περιγράψει κανείς. Διότι ναι μεν με 2-3 πυρηνικά πλήγματα έστω και μικρής ισχύος, η Ουκρανία θα συνθηκολογούσε αμέσως, αλλά ο κόσμος όλος δεν θα έβλεπε με καθόλου καλό μάτι το όλο εγχείρημα. Η Ρωσία θα αποκλειόταν τελείως από τη διεθνή κοινότητα και θα μεταμορφωνόταν σε μια Βόρεια Κορέα με ολοκληρωτική διακυβέρνηση.

Από την άλλη πλευρά, η Δύση θα ήταν υποχρεωμένη να ξεκινήσει τη δική της πυρηνική αποτροπή με όλα τα κράτη του ΝΑΤΟ να λαμβάνουν πυρηνικά όπλα όπως είχε γίνει την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.

Στη συνείδηση δε της οικουμένης, η Ρωσία θα μετετρέπετο σε έθνος - νταή η οποία κατέφυγε σε χρήση πυρηνικών χωρίς να υπάρχει ουδένας συσχετισμός μεταξύ του πολέμου ΗΠΑ - Ιαπωνίας στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο στον οποίο η Ιαπωνία ήταν μια μεγάλη πολεμική δύναμη η οποία είχε απροειδοποίητα χτυπήσει την Αμερική στο Περλ Χάρμπορ. 

Δια αυτής της οδού, όμως, ούτε και το μέλλον του Ρώσου προέδρου θα φάνταζε λαμπερό αφού πλέον δεν βρισκόμαστε στην εποχή των σοβιέτ και η κομματική πόρωση και προπαγάνδα δεν υπάρχει για να χαλυβδώσει το ρωσικό λαό απέναντι σε κάποιον εχθρό. Πλανάται πλάνην οικτράν, είναι η ξεκάθαρη αλήθεια, όποιος φαντάζεται πως ο ρωσικός λαός θα μετατραπεί σε μια μάζα υποταγμένων "ζόμπι" όπως γίνεται τώρα στη Βόρεια Κορέα.

Δυστυχώς, όπως συμβαίνει πάντα στον πόλεμο, όταν αυτός ξεκινήσει ουδείς ξέρει που θα καταλήξει. Είναι θα έλεγε κανείς νόμος του πολέμου αυτός να γίνεται πιο πολύπλοκος και πιο δύσκολο να τερματιστεί πριν ολοκληρώσει το καταστροφικό του έργο.

Η Δύση πρέπει να δώσει μήνυμα στο Ζελένσκι πως εφόσον επιθυμεί συνεχώς να του στέλνουν όπλα, λαμβάνει και το ρίσκο της πυρηνικής επίθεσης από τη Ρωσία. Είναι τόσο ξεκάθαρη η αλήθεια αυτή που ήδη έπρεπε κάποιος να του το έχει "σφυρίξει" όσο πιο ηχηρά γίνεται.

Εξ αρχής αυτός ο πόλεμος δεν έπρεπε να εμπλέξει κανέναν πέραν της ίδιας της Ουκρανίας. Οι συνεχείς αποστολές όπλων μπορεί να πέτυχαν κάποιους σκοπούς, αλλά η τρέχουσα κατάσταση μάλλον έχει χειροτερεύσει αντί για να καλυτερεύσει. Μάλιστα, δε, η επαπειλούμενη χρήση πυρηνικών ίσως γίνει πραγματικότητα με αποτέλεσμα την είσοδο στο φρενοκομείο των πυρηνικών εξοπλισμών παγκοσμίως.

Με το διάβολο παιχνίδια δεν νοούνται. Όσο νωρίτερα το καταλάβουν όλοι οι αρμόδιοι, τόσο το καλύτερο.

Σχόλια