του Μανόλη Μπουχαλάκη
Η κίνηση του Βλάντιμιρ Πούτιν αναφορικά με την Ουκρανία ήταν ακριβώς αυτή που θα περίμενε κανείς από το Ρώσο πρόεδρο, χωρίς βέβαια να μπορεί κανείς να είναι απόλυτα σίγουρος για τις επόμενες κινήσεις του αφού η κατάσταση αντιπαράθεσης μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας είναι σε στάδιο πλήρους εξέλιξης.
Πάντως, στο στάδιο που τώρα βρισκόμαστε, βλέπουμε μια επανάληψη της αναμέτρησης Ρωσίας και Γεωργίας το 2008. Τότε, ο αφελής πρόεδρος της Γεωργίας Σαακασβίλι, με την παρότρυνση των ΗΠΑ, θέλησε να φέρει τη χώρα του στο "μαντρί" του ΝΑΤΟ και της Δύσης με αποτέλεσμα ο Πούτιν να εκμεταλλευτεί το ρωσόφωνο πληθυσμό στην Αμπχαζία και την Ν. Οσετία και να παίξει το χαρτί της "γενοκτονίας", αναγκάζοντας τη Γεωργία σε ταπεινωτική ήττα.
Έκτοτε, η Γεωργία πελαγοδρομεί και βρίσκεται σε μια κατάσταση μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας.
Όταν ο Ρώσος πρόεδρος κατέλαβε την Κριμαία πριν λίγο καιρό, η Δύση έπρεπε αμέσως να καταλάβει τις προθέσεις του: Η Μαύρη Θάλασσα είναι ζωτικός χώρος της Ρωσίας και αποτελεί ορμητήριο τμήματος του στόλου της που εδρεύει εκεί. Επίσης, ήταν πασιφανές ότι ο Πούτιν χτίζει γύρω από τη χώρα του μια σειρά από "προμαχώνες", κράτη της απολύτου επιρροής του, τα οποία θα λειτουργήσουν ως "αερόσακοι" σε περίπτωση σύγκρουσης με το ΝΑΤΟ.
Οι Ρώσοι πολιτικοί ξέρουν πολύ καλά το βαρύτατο τίμημα που πλήρωσαν κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Θυμούνται ότι ενώ είχαν κάνει συμφωνία με το Χίτλερ και κατόπιν εφησύχασαν, δέχτηκαν την κολοσσιαία επίθεση της Βέρμαχτ που έφτασε λίγο έξω από τη Μόσχα. Λέγεται μάλιστα πως αν οι επιχειρήσεις στο θέατρο των Βαλκανίων δεν είχαν απορροφήσει σημαντικές Γερμανικές μεραρχίες με συνέπεια την καθυστέρηση της επιχείρησης Μπαρμπαρόσα, η μοίρα της Ρωσίας ίσως ήταν πολύ διαφορετική.
Η Ρωσία ξέρει πως με την Κίνα τη συνδέει λυκοφιλία. Η Κίνα δεν αποτελεί σύμμαχο αλλά εταίρο εξ ανάγκης και επειδή ακριβώς ο Σι Τζινπίνγκ δεν χωνεύει καθόλου τις ΗΠΑ.
Ο Πούτιν είναι γνώστης επίσης της καταστροφικότητας των πυρηνικών. Διότι αυτή τη φορά δεν θα υπάρξει επιχείρηση Μπαρμπαρόσα εναντίον του αλλά πυρηνικά πλήγματα που θα επιφέρουν τον όλεθρο την ίδια στιγμή που Ευρώπη και Αμερική θα καίγονται ολοσχερώς από τα δικά του πυρηνικά όπλα. Αυτό που τον φοβίζει περισσότερο δεν είναι η προοπτική ενός πυρηνικού πολέμου αλλά η επιστροφή της χώρας του στην αναρχία.
Η Ρωσία σπάνια έζησε μακρόχρονες περιόδους σταθερότητας. Είτε υπό τους Ρούρικ είτε υπό τους Ρομανώφ, είτε υπό τους Μπολσεβίκους, ο θάνατος ήταν τόσο συνηθισμένος και καθημερινός όσο η βότκα.
Μια επιστροφή στο χάος της εποχής του Γέλτσιν με τους ολιγάρχες και τη φτώχεια να κυριαρχεί, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τον Πούτιν. Ο ίδιος είναι ένθερμος οπαδός μιας συντηρητικής ιδεολογίας που δεν ανέχεται το "δικαιωματισμό" διότι τον θεωρεί προοίμιο ηθικής εξαχρείωσης και κοινωνικού χάους.
Για αυτόν η Ρωσία είναι "σήμα κατατεθέν". Έχει τη γλώσσα της, το υπερήφανο (για αυτόν) Πατριαρχείο Μόσχας, έχει τον πολιτισμό της, έχει την κουζίνα της, έχει τους λογοτέχνες της και τα μπαλέτα της.
Θεωρεί εαυτόν τοποτηρητή και φύλακα της Ρωσικής ταυτότητας και επιθυμεί σφόδρα να μείνει το τρέχον status quo, με τον ίδιο ως εγγυητή της "ψυχής" του έθνους του. Παράλληλα αναζητα συμμάχους και προβάλλει ήπια (ή και σκληρή) ισχύ για να δείξει ότι η χώρα του είναι παρούσα στον 21ο αιώνα και εκμοντερνίζεται αλλά χωρίς να χάνει τις παραδόσεις της.
Η Δύση δεν μπορεί να κατανοήσει τον τρόπο που πορεύεται ο Πούτιν. Στην Ευρώπη γίνονται εκλογές κάθε τέσσερα ή πέντε χρόνια, δημιουργούνται κυβερνήσεις συνασπισμού, ο κόσμος δεν πολυασχολείται με τις ιδεολογίες, υπάρχει ανεκτικότητα για το φύλο, το χρώμα, το σεξουαλικό προσανατολισμό, υπάρχει ανεξιθρησκεία, ελευθερία της γνώμης και του συνέρχεσθαι και ελευθερία του τύπου.
Για εμάς και όλους τους Δυτικούς, είναι αδιανόητη η παντοδυναμία ενός ηγέτη που τροποποιεί το σύνταγμα της χώρας του για να ηγηθεί για 30 χρόνια ή περισσότερο. Δεν μπορούμε να φανταστούμε την Ελλάδα να έχει ύποπτους θανάτους αντιφρονούντων ή περιστατικά δηλητηριάσεων με πολώνιο.
Άν και δεν μπορούμε να πούμε με απόλυτη βεβαιότητα ότι ο Ρώσος πρόεδρος διατάζει τον αφανισμό όσων του αντιστέκονται, ωστόσο παραμένει άξιο περιέργειας η έλλειψη δυναμικής αντιπολίτευσης στη Ρωσία.
Το βέβαιο είναι ότι η Δύση πρέπει να σεβαστεί την επιθυμία του Πούτιν στο να υπερασπίζεται την ταυτότητα του έθνους του και να μην αποζητεί περαιτέρω εξάπλωση του ΝΑΤΟ.
Άν στις ΗΠΑ πιστεύουν ότι ο Πούτιν πρέπει να παραγκωνιστεί ή να τον κοντράρουν για να δείξουν ότι αυτοί είναι οι νικητές του Ψυχρού Πολέμου, ας το ξανασκεφτούν. Η Ευρώπη δεν οφείλει να πληρώσει το τίμημα μιας κόντρας μεταξύ Αμερικής και Ρωσίας. Πολύ δε περισσότερο αφού η Γηραιά Ήπειρος ήταν το κυριότερο θέατρο δύο Παγκόσμιων Πολέμων με σχεδόν 90 εκατομμύρια νεκρούς.
Όσο δε για τον ίδιο το Βλάντιμιρ Πούτιν, οι μόνοι που θα τον κρίνουν τελικά είναι οι ίδιοι οι συμπολίτες του. Μόνο αυτοί μπορούν να επιλέξουν τον αντικαταστάτη του.
Τέλος, όσον αφορά την Ουκρανία, το μέλλον της προδιαγράφεται σκοτεινό και το πολιτικό μέλλον του Ζελένσκι ιδιαίτερα επισφαλές.
Η Ευρώπη οφείλει να είναι αρωγός και να ενισχύσει οικονομικά και ηθικά την Ουκρανία αλλά να δοθεί το μήνυμα πως δεν επιθυμεί να πολεμήσει για την Ουκρανία. Είναι προτιμότερο για αυτή να διαλέξει ένα μέσο δρόμο, Αυτόν της ανοικτής θύρας στην Ευρώπη αλλά παράλληλα και του σεβασμού στις ανησυχίες ασφαλείας της Ρωσίας.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου