Περί ΑΟΖ και προκλήσεων

του Μανόλη Μπουχαλάκη

Γύρισε ο καιρός και ευρισκόμεθα στο ίδιο έργο θεατές. Η Τουρκία να διεκδικεί το μισό Αιγαίο και τη μισή Μεσόγειο Θάλασσα. Μάλιστα, η ρητορική της περί "Γαλάζιας Πατρίδας" μερικές φορές θυμίζει το γνωστό Lebensraum, το "ζωτικό χώρο" που ζητούσε ο Χίτλερ παραμονές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο γράφων βεβαίως δεν είναι ούτε διεθνολόγος, ούτε διδάκτωρ του δικαίου της θαλάσσης για να γνωρίζει που εδράζονται οι τουρκικές αξιώσεις. Επίσης, καθ'ότι τυγχάνω και Έλληνας, η πλάστιγγα της εμπιστοσύνης μου τείνει σαφώς στις Ελληνικές θέσεις, λαμβάνοντας δε και υπόψη την ιστορία της Τουρκίας ως "νταή" της περιοχής.

Οφείλω όμως να σταθώ σε ένα σημείο.

Πάγια θέση των Τούρκων είναι πως ό,τι κάνουν εδράζεται στο διεθνές δίκαιο. Περίπου δηλαδή αυτό που λέμε και εμείς.

Άν όμως και οι δυο λέμε πως είμεθα με το μέρος του δικαίου, δεν μπορεί παρά ένας από τους δυο να λανθάνει.

Προκύπτει λοιπόν το ερώτημα: Ποιός από τους δυο; 

Άν οι Τούρκοι λανθάνουν και τα νησιά μας έχουν ΑΟΖ, εν προκειμένω, γιατί δεν καλούμε την Τουρκία να πάμε στη Χάγη ή σε όποιο άλλο αρμόδιο όργανο διαιτησίας για να εξεταστούν οι Ελληνικές θέσεις όσο και των γειτόνων;

Στο κάτω-κάτω, αν οι Τούρκοι ψεύδονται πως οι θέσεις τους είναι σύμφωνες με το δίκαιο της θάλασσας ή της ξηράς, αναλόγως, οι ισχυρισμοί τους θα καταπέσουν στο δικαστήριο.

Εμείς, έχουμε απευθύνει τέτοιο αίτημα στην Τουρκία για διεθνές δικαστήριο; Λέμε πως υπάρχει μόνο η υφαλοκρηπίδα ως ζήτημα προς επίλυση. Η ΑΟΖ δεν υφίσταται ως ζήτημα; Άν όχι, γιατί οι Τούρκοι λένε πως έχουν το νόμο με το μέρος τους; Γιατί λένε πως τα νησιά δεν έχουν ΑΟΖ; Τι λέγει το διεθνές δίκαιο και η νομολογία για αυτά;

Άν η νομολογία λέει πως έχουν ΑΟΖ, τότε η θέση μας είναι η σωστή και η καταδίκη της Τουρκίας δεδομένη. Άν όμως έτσι έχουν τα πράγματα, γιατί δεν πάμε στη Χάγη για να επιβεβαιώσουμε τη νίκη μας;

Μήπως υπάρχει κάποια λεπτομέρεια που ενδεχομένως φοβόμαστε; Μήπως στους πολυδαίδαλους δρόμους της νομολογίας και των διατάξεων υπάρχει περίπτωση να μη βγούμε απόλυτα νικητές; Αν αυτό μπορεί να αποτελέσει πιθανό σενάριο, γιατί δεν βγαίνει η κυβέρνηση να μας το πει;

Άν, σε μια απευκταία περίπτωση, το Δικαστήριο αποφασίσει "μοίρασμα" στα δυο της ΑΟΖ των νήσων, αν δηλαδή τραβηχθεί μια "μέση γραμμή" μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αυτό δεν θα σημαίνει πως μάλλον έχουν δίκιο και η Ελλάδα και η Τουρκία; Αλλά θα αντέξει η Ελλάδα μια ήττα στο Δικαστήριο που θα ανοίξει τους ασκούς του Αιόλου σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο;

Μήπως τελικά είναι καιρός να βγουν μερικοί ειδικοί γνώστες του διεθνούς θαλάσσιου δικαίου και να μας που επακριβώς τι συμβαίνει; 

Διότι, αν όπως είπαμε το δίκαιο είναι με το μέρος μας, να προσφύγουμε πάραυτα στα αρμόδια όργανα και να καταγγείλουμε την Τουρκία. Αν, δε, αυτή δεν θελήσει να έλθει στο δικαστήριο, τότε όλος ο κόσμος θα μάθει πως τα επιχειρήματα της περί διεθνούς δικαίου είναι αέρας κοπανιστός.

Ηθικά τουλάχιστον, θα έχουμε κατατροπώσει την Άγκυρα και θα την έχουμε ονομάσει και επίσημα "πειρατή" της Μεσογείου.

Γιατί όμως δεν βλέπουμε κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση;

Παραδόξως, ελάχιστοι αρθρογραφούν περί του τι γίνεται σε άλλα μέρη του κόσμου σε όμοιες διενέξεις. Μια μόνο φορά διάβασα εμπεριστατωμένο άρθρο και η αλήθεια είναι ότι δεν χάρηκα ιδιαίτερα ως προς το τι γίνεται αλλού.

Πριν λοιπόν ξεκινήσουμε να στείλουμε την αεροπορία και το στόλο στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και πριν μπούμε και οι δυο χώρες στο "φρενοκομείο", καλό θα ήταν να βγει κάποιος και, επιτέλους, να μας πει σε απλά Ελληνικά τι στον κόρακα συμβαίνει και τι θα πει "εγώ βαδίζω με το διεθνές δίκαιο."