Λάθος ατζέντες σε λάθος καιρούς (Νο.2)

του Μανόλη Μπουχαλάκη

Στο προηγούμενο άρθρο μιλήσαμε για τις περίεργες ατζέντες της κυβέρνησης που εμφανίστηκαν τον τελευταίο καιρό. Μετά το μπαράζ με τους δικαστές, προέκυψε θέμα με την Παιδεία και ειδικότερα με τους σημαιοφόρους και την αριστεία γενικότερα. 

Το εντελώς άκαιρο της εμφάνισης αυτών των θεμάτων το θίξαμε ήδη και επισημάναμε πως θα λειτουργήσουν ως μπούμερανγκ εναντίον του Σύριζα αλλά και των ΑΝΕΛ.

Τώρα όμως, ανεφάνη νέο "μέτωπο" κατά της θρησκείας. Αυτό ήδη είχε αρχίσει να φαίνεται κατά την πρωϊνή προσευχή στα σχολεία και κατά τον σχολικό εκκλησιασμό. Ήδη από τότε κάτι περίεργο υπήρχε στον ορίζοντα που θύμιζε προσπάθεια απαλλαγής της παιδείας από θρησκευτική επιρροή.

Προσφάτως, δε, ο πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης είπε τα εξής, σε συνέντευξη του στην ΕΡΤ:

 «Η μεταμνημονιακή Ελλάδα δεν μπορεί να βασίζεται σε ατζέντα “Ελλάς Ελλήνων χριστιανών” ούτε “Πατρίς, θρησκεία, οικογένεια”. Η θρησκευτική συνείδηση είναι για κάθε άνθρωπο κάτι ιδιαίτερο. Είμαστε ένα σύγχρονο κράτος, όχι “Ταλιμπάν της Ορθοδοξίας”. Οι παραδόσεις σε πολύ μεγάλο βαθμό κρατούνται όσο τις κρατάει η εποχή τους».

Ως γενικό σχόλιο θα πρέπει να σημειώσουμε πως ο κ. Βούτσης έχει δίκιο. Δυστυχώς η συμπόρευση εκκλησίας και πολιτείας εγκυμονεί ορισμένους κινδύνους που τους έχουμε ζήσει στην Ελλάδα και που σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό εμφανίστηκαν σε άλλες χώρες.

Ας δούμε πολύ σύντομα ορισμένα ιστορικά στοιχεία.

Ήδη από τον 4ο αιώνα μ.Χ. και ειδικά μετά το 380 μ.Χ. όταν ο Χριστιανισμός έγινε η επίσημη θρησκεία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, άρχισε ένας σφιχτός εναγκαλισμός της χριστιανικής με την κοσμική εξουσία. Οι Χριστιανοί βγήκαν από τις κατακόμβες για να αναπνεύσουν αέρα ελευθερίας στην αρχή, μόνο για να δουν τους επισκόπους της Χριστιανοσύνης να κόπτονται για πρωτεία και τιμές λίγο αργότερα. 

Ξαφνικά, οι -κατά την Αγία Γραφή- επίσκοποι έγιναν αρχιεπίσκοποι και μετά Πατριάρχες ή Πάπες. Τα απλά ρούχα έγιναν άμφια με πολύτιμους λίθους και η θρησκευτική γνώση αντικαταστάθηκε από τελετουργικό.

Ο Μεσαίωνας πέρασε με την εξαχρείωση της Δυτικής Χριστιανοσύνης στην οποία γίνονταν κανείς Πάπας επί πληρωμή. Ο δε απλός λαός έπρεπε να αγοράζει τη σωτηρία της ψυχής του με τα λεγόμενα "Ιντουλγκένσια", τα συγχωροχάρτια, που ενώ στην αρχή ήταν αυστηρώς προσωπικά, όποτε ένας Πάπας ήθελε να χτίσει ναούς ή να κηρύξει πολεμικές εκστρατείες, έγιναν αντικείμενο μαζικών πωλήσεων. Όποιος έδινε πιο πολλά λεφτά, έσωζε όλο του το σόϊ από το "καθαρτήριο πύρ" που υποτίθεται μεσολαβούσε μεταξύ γης και ουρανού. 

Στην Ανατολική Εκκλησία υπήρξαν επίσης αρκετά περιστατικά υφαρπαγής της εξουσίας για το θώκο του Πατριάρχη Κων/πόλεως. Οι ίντριγκες και οι προδοσίες ήταν απολύτως σύνηθες φαινόμενο. Πολλοί αυτοκράτορες χρησιμοποιούσαν τους εκάστοτε προκαθήμενους για ιδίον όφελος αφού ήξεραν πως η επιρροή ενός αρχιερέα ήταν ζωτικής σημασίας για τους πιστούς άρα και υπηκόους τους.

Στα αυτιά των ιστορικών ακόμη αντηχεί η κραυγή "Deus Vult" ("είναι θέλημα Θεού") του όχλου στο Κλερμόν το 1095 όταν ο Πάπας Ουρβανός Β' ζήτησε την έναρξη της πρώτης Σταυροφορίας που έγινε για τον έλεγχο των προσκυνηματικών ροών προς τους Αγίους Τόπους και που κατά βάση είχε οικονομικό χαρακτήρα. Πόσοι άραγε βασιλικοί οίκοι και ευγενείς στην Ευρώπη δεν πλούτισαν από τέτοια εγχειρήματα.

Από το 1618 έως το 1648, ο Τριακονταετής Πόλεμος συντάραξε την Κεντρική Ευρώπη καθώς ο Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Φερδινάνδος προσπάθησε να επιβάλει τον Καθολικισμό, δεχόμενος σφοδρή αντίδραση από τα Προτεσταντικά κράτη. Η ουσία όμως του πολέμου δεν ήταν ποιός είχε θρησκευτικά δίκιο αλλά η πολιτική επικράτηση των Αψβούργων.

Βλέπουμε λοιπόν μόνο από λίγα παραδείγματα πως η θρησκεία εχρησιμοποιείτο ως εργαλείο πολιτικής και επεκτατισμού συχνά με οικονομικά κίνητρα.

Η Ελλάδα δεν βίωσε τις ίντριγκες των Παπών ούτε τις κόντρες του Βατικανού με τους Διαμαρτυρόμενους. Εξ' άλλου έμεινε 400 χρόνια υπό Τουρκικό ζυγό και το θρησκευτικό αίσθημα ήταν καταπιεσμένο. Ο δε Πατριάρχης Κων/πόλεως είχε μόνο συμβολική παρουσία όλα αυτά τα χρόνια. 

Μετά την επανάσταση του '21, ο Όθωνας κατ'απαίτηση του λαού έφερε το Σύνταγμα του 1844 στο οποίο δήλωνε στο 3ο άρθρο πως η Ορθόδοξη πίστη ήταν η επικρατούσα στην Ελλάδα, τονίζοντας όμως πως η λατρεία άλλων θρησκειών έπρεπε να τελείται "ακωλύτως" (ανεμπόδιστα) απαγορευόμενου του προσηλυτισμού.

Στην Ελλάδα υπήρξαν και υπάρχουν και σήμερα άλλες Χριστιανικές θρησκείες (Καθολικισμός/Προτεσταντισμός, κλπ), ενώ το αναθεωρημένο Σύνταγμα λέει, στο άρθρο 3:

"Eπικρατoύσα θρησκεία στην Eλλάδα είναι η θρησκεία της Aνατoλικής Oρθόδoξης Eκκλησίας τoυ Xριστoύ. H Oρθόδoξη Eκκλησία της Eλλάδας, πoυ γνωρίζει κεφαλή της τoν Kύριo ημών Iησoύ Xριστό, υπάρχει αναπόσπαστα ενωμένη δoγματικά με τη Mεγάλη Eκκλησία της Kωνσταντινoύπoλης και με κάθε άλλη oμόδoξη Eκκλησία τoυ Xριστoύ"

Το άρθρo 13 αναφέρει: 

"1. H ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη. H απόλαυση των ατoμικών και πoλιτικών δικαιωμάτων δεν εξαρτάται από τις θρησκευτικές πεπoιθήσεις καθενός.

2. Kάθε γνωστή θρησκεία είναι ελεύθερη και τα σχετικά με τη λατρεία της τελoύνται ανεμπόδιστα υπό την πρoστασία των νόμων. H άσκηση της λατρείας δεν επιτρέπεται να πρoσβάλλει τη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη. O πρoσηλυτισμός απαγoρεύεται."

Ας ενώσουμε τώρα τα δυο μέρη στα οποία αναφερθήκαμε. Θα δούμε δυο πράγματα. Πως συχνά η θρησκεία καταστρατηγήθηκε ιστορικά και έγινε όργανο αλλοτρίων σκοπών, αυτό όμως δεν εμπόδισε τη χώρα μας να τη θεωρεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής ζωής. Με άλλα λόγια, η θρησκεια δεν εξοβελίστηκε ποτέ και ούτε μέχρι σήμερα υπάρχουν σκέψεις για εξοβελισμό της από την εθνική συνείδηση.

Ο κ. Βούτσης λοιπόν ορθώς μιλάει για το πρώτο σκέλος, δηλαδή την κατάχρηση που συχνά φέρνει η λάθος χρήση της θρησκείας, αλλά λανθάνει στο δεύτερο σκέλος, δηλαδή στην προσπάθεια απο-θρησκειοποίησης της Ελλάδας.

Κάποιος μπορεί να ισχυριστεί πως ο πρόεδρος της Βουλής εννοεί την απαγκίστρωση του κράτους από τη θρησκεία. Σε αυτό έχει δίκιο. Η Εκκλησία πρέπει να ρυθμίζει τα του οίκου της και η Πολιτεία ομοίως τα του δικού της. Περιπτώσεις όπως του πρώην αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου που έφερνε λάβαρα του '21 για να μην αλλάξει η χώρα αστυνομικές ταυτότητες, δεν ανήκουν σε δημοκρατικη χώρα. Οποιαδήποτε παρέμβαση αρχιεπισκόπου σε πολιτικά τεκταινόμενα δεν πρέπει να έχει χώρο στη σύγχρονη εποχή. 

Από την άλλη όμως, το μονοπάτι του απόλυτου διαχωρισμού που έχει χαραχθεί σε άλλες χώρες, έχει δώσει ορισμένα ανησυχητικά αποτελέσματα. Επί παραδείγματι, το ιερό ευαγγέλιο έχει εξαφανιστεί από τις δημόσιες υπηρεσίες για να μην θεωρηθεί πως η εκάστοτε χώρα μεροληπτεί υπερ του Χριστιανισμού. 

Μάλιστα, δεκάδες είναι οι περιπτώσεις που Μουσουλμάνοι "αγανακτούν" όταν βλέπουν δημόσιους υπάλληλους να φορούν σταυρουδάκια γιατί, λένε, προσβάλλονται και έπρεπε και αυτοί να φορούν αλυσιδάκια με την ημισέληνο. 

Στα σχολεία, γονείς άλλων θρησκευμάτων ή και άθεοι, δεν αφήνουν ούτε χαραμάδα Χριστιανισμού να περάσει χωρίς να ξεσηκωθούν, απαιτώντας τα παιδιά τους να εξαιρεθούν από κάθε τι θρησκευτικό. 

Εν ολίγοις, ο Χριστιανισμός δέχεται έναν άνευ προηγουμένου διωγμό που αυτή τη φορά δεν είναι στο όνομα ενός Ρωμαίου αυτοκράτορα αλλά στο όνομα της ανεκτικότητας και του πλουραλισμού. 

Η Ελλάδα όμως, πριν αρχίσει καν να συζητάει την έστω και μικρή αποδέσμευση του δημοσίου από την επίσημη θρησκεία, έχει πρώτα ανάγκη από τεράστιες μεταρρυθμίσεις στο κομμάτι του Χριστιανισμού της και κυρίως στην αποβολή σκοταδιστικών πρακτικών.

Χρέος των εκκλησιαστικών αρχών είναι να μην αφήνουν κόσμο να προσκυνάει κάστανα και παντόφλες ενός αγιορείτη μοναχού, ακόμη κι αν αυτός -κατ'αυτούς- θεωρείται άγιος. Ή, χρειάζεται σθεναρή στάση όταν πλήθη συρρέουν να δουν έναν ιερέα ή μοναχό του οποίου το σκήνωμα δεν έχει αλλοιωθεί αρκετά μετά την εκταφή του (όπως με την περίπτωση Βησσαρίωνος πριν λίγα χρόνια). 

Υπάρχει πολύς δρόμος ακόμη για να μεταβληθεί ο εν Ελλάδι Χριστιανισμός σε θρησκεία με σοφία και σύνεση.

Αυτό όμως είναι μια άλλη ιστορία. Το σίγουρο είναι πως το θέμα της θρησκείας ετέθη άγαρμπα και ξαφνικά από τον κ. Βούτση και αναρωτιέται κανείς αν βλέπουμε μια ακόμη ατζέντα κρυφή που τώρα γίνεται φανερή από το ΣΥΡΙΖΑ. 

Ακόμη κι αν λόγω του εθνολαϊκιστικού κόμματος των ΑΝΕΛ, πολλές από τις σκέψεις που πιθανόν υπάρχουν στην Κουμουνδούρου δεν περάσουν, δεν παύει να εκπλήσσει για άλλη μια φορά το γεγονός πως οι προτεραιότητες της κυβέρνησης φαίνονται απόλυτα μπερδεμένες και ασαφείς.

Το τελευταίο που χρειάζεται αυτή τη στιγμή είναι μια κουβέντα για το αν είμαστε ή όχι Χριστιανο-ταλιμπάν και αν οδεύουμε προς μια θεοκρατία α λα Ιράν. 

Ο κάθε σώφρονας άνθρωπος βλέπει πως οι προτεραιότητες προς το παρόν είναι άλλες και δη η επανεκκίνηση της οικονομίας και η μείωση της ανεργίας. 

Όσοι αυτό τον καιρό βλέπουν εφιάλτες με Αγιατολλάχ, έχουν κάποιου είδους ζήτημα με την ψυχολογία τους.