Η αντιμετώπιση της ανεργίας


του Μανόλη Μπουχαλάκη

Το σημαντικό κοινωνικό θέμα της ανεργίας έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις από την εποχή της έναρξης της κρίσης. Η χώρα βρέθηκε να έχει ανεργία περίπου 30% και τωρα, σύμφωνα με τα στοιχεία, είναι κοντά στο 23%. 

Με βάση τα δεδομένα της Ελληνικής οικονομίας, είναι αδύνατον να βρεθούν πόροι στήριξης 900.000 ανέργων. Υπολογίζεται πως το επίδομα ανεργίας λαμβάνεται μόλις από το 15% του προηγούμενου αριθμού. Για το υπόλοιπ 85%, η κατάσταση δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξη.

Όλοι ξέρουν πως στον ιδιωτικό τομέα, πλην ορισμένων φωτεινών εξαιρέσεων, επικρατεί μια άγρια ζούγκλα με μαύρη εργασία, απλήρωτους ή υπο-αμειβόμενους εργαζόμενους, ατομικές συμβάσεις, απειλές για απολύσεις και εκμετάλλευση. 

Άν τώρα ενδεικτικά προσθέσουμε στη "μαύρη" ιδιωτική οικονομία ένα ακόμη ποσοστό ανέργων, πάλι θα μείνουμε με 700-800 χιλιάδες ανέργους.

Το Ελληνικό κράτος κατά καιρούς και κυρίως με λεφτά της Ευρώπης υλοποίησε προγράμματα κατάρτισης και απόκτησης εργασιακής εμπειρίας. Αυτά όμως στη συντριπτική τους πλειοψηφία απέτυχαν για ένα και μόνο απλούστατο λόγο. Λίγοι εργοδότες αποφάσισαν να κρατήσουν το καταρτισμένο τους προσωπικό και δεν ενέδωσαν στον πειρασμό του επόμενου δωρεάν εκπαιδευόμενου. 

Πρόσφατα η διοικητής του ΟΑΕΔ κ. Καραμεσίνη ανέφερε πως τα προγράμματα κατάρτισης δεν απέφεραν ουσιαστικό αποτέλεσμα και πως οι όποιες μελλοντικές δράσεις του οργανισμού πρέπει να στοχεύουν στην παραμονή του εργαζόμενου στο χώρο που αυτός καταρτίζεται ή επανεκπαιδεύεται.

Έτσι λοιπόν, από τη μια έχουμε κονδύλια που δεν επαρκούν για να καλύψουν την πλειοψηφία των ανέργων ενώ από την άλλη έχουμε το φαινόμενο μιας κατάρτισης με προγράμματα των 300 ή 600 ωρών και με πρακτική σε επιχειρήσεις που συχνά δεν ακολουθείται από πρόσληψη. Έτσι, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος ανεργίας και ξοδέματος των κονδυλίων άνευ ουσιαστικού αποτελέσματος.

Παρ'όλα αυτά, υπάρχουν τρόποι να λυθεί αυτό το δυσεπίλυτο πρόβλημα. Κατ' αρχάς χρειάζεται η εξάλειψη μη χρήσιμων ειδικοτήτων κατάρτισης. Η χώρα δεν χρειάζεται περισσότερες κομμώτριες και αισθητικούς, ούτε άλλους βοηθούς λογιστών. Αντίθετα, χρειάζεται άτομα που να γνωρίζουν τις νέες τεχνολογίες, τον προγραμματισμό Η/Υ, την ανάπτυξη ιστοσελίδων, κλπ. Είναι αρκετά πιο δύσκολο να μην κρατήσει μια επιχείρηση ένα καταρτισμένο εργαζόμενο σε αυτές τις ειδικότητες διότι αυτές αποφέρουν σημαντικά κέρδη.

Στη συνέχεια, είναι απαραίτητη η επιβράβευση της καινοτομίας. Όσοι εργαζόμενοι έχουν καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες, πρέπει να επιχορηγούνται και σε αυτούς να κατευθύνονται επιπλέον άνεργοι για να υπάρχει αυξημένη πιθανότητα βιωσιμότητας της νέας επιχείρησης. Μια φρέσκια και δυναμική επιχείρηση όχι μόνο έχει τα απαραίτητα στοιχεία να κρατήσει τους εργαζόμενους αλλά να τους δίνει και περισσότερα χρήματα όσο αυξάνονται τα κέρδη.

Επίσης, πρέπει οπωσδήποτε να κινηθεί ο ΟΑΕΔ στην κατάρτιση προσωπικού για ειδικότητες του εξωτερικού σε συνδυασμό με την αντίστοιχη εκμάθηση της ξένης γλώσσας των χωρών προορισμού. Στην Αγγλία ζητούνται πολλές ειδικότητες και μια εξ αυτών είναι η φροντίδα ηλικιωμένων καθώς και η νοσηλευτική. Στη Γερμανία ζητούνται μηχανικοί και εργαζόμενοι σε βαριές βιομηχανίες. Σε άλλα μέρη ζητούνται άλλες ειδικότητες.

Η κατάρτιση δεν μπορεί να περιορίζεται στους απόφοιτους Λυκείων και ειδικά στους απόφοιτους ΕΠΑΛ ή ΤΕΕ για να καλυφθούν προσωρινά θέσεις κομμωτών ή υπαλλήλων γραφείου. Η κατάρτιση θα μπορούσε να επεκταθεί σε άνεργους ιατρούς, δικηγόρους, νοσηλευτές, μηχανικούς, κλπ. Η εξωστρέφεια θα μπορούσε να έχει πολλαπλά οφέλη για τη χώρα. 

Κάποιος θα μπορούσε να αναρωτηθεί γιατί να εκπαιδεύσουμε στελέχη για να φύγουν για το εξωτερικό. Θα μπορούσαμε να απαντήσουμε, γιατί όχι; Έχουμε αναρωτηθεί πόσο συνάλλαγμα θα επιστρέφει στην Ελληνική οικονομία από τα εμβάσματα του εξωτερικού; Δεν είναι ασύνηθες ένας μετανάστης μας στο εξωτερικό να βηθάει την οικογένεια του στην Ελλάδα. 

Με αυτά τα μέτρα αλλά και με άλλα, δίνεται η δυνατότητα στον ΟΑΕΔ και το κράτος να ξεφύγουν μια για πάντα από το "βάλτο" των προσωρινών απασχολήσεων και της πρακτικής να "παρκάρονται" εργαζόμενοι για λίγους μήνες στα προγράμματα κατάρτισης για να μη φαίνονται στα επίσημα στατιστικά της ανεργίας.

Ευχόμαστε η κάθε κυβέρνηση να κινηθεί προς μια νέα χάραξη πολιτικής για να ανακουφίσει πραγματικά τον άνεργο.

Σχόλια