Η πολυεθνική Mondelez εδώ και λίγο καιρό έχει προκαλέσει σάλο στη Βρετανία για τις απαράδεκτες πρακτικές της στη διάθεση και παραγωγή των προϊόντων της, ειδικά μετά την απόκτηση της σοκολατοποιϊας Cadbury που ήταν άκρως αγαπημένη των Βρετανών.
Τι συνέβη ακριβώς; Η συνταγή του σοκολατένιου αυγού Crispy Creme άλλαξε προς το χειρότερο. Τα σοκολατένια μπισκότα (fingers) βρέθηκαν λιγότερα στις συσκευασίες και πρόσφατα η ελβετική σοκολάτα Toblerone (που ανήκει στη Mondelez) ανακοίνωσε πως το διάστημα μεταξύ των σοκολατένιων τριγώνων της σοκολάτας θα είναι αραιότερο και πως η συσκευασία των 400 γραμμαρίων θα έχει πλέον 360 γραμμάρια, ενώ αυτή των 170 γραμμαρίων θα έχει 150. Η Toblerone δικαιολόγησε την μείωση του προϊόντος λέγοντας πως επειδή έχουν αυξηθεί οι πρώτες ύλες, αποφάσισε να μειώσει την ποσότητα για να μην αυξήσει την τιμή.
Η κίνηση αυτή έφερε βροχή αρνητικών σχολίων και απειλών πως σοκολάτες έχουν και άλλες εταιρείες και πως ακόμη και στα Lidl/Aldi μπορεί κανείς να βρει καλά προϊόντα σοκολάτας σε καλές τιμές χωρίς να τον εξαπατούν. Πάρα πολλοί καταναλωτές απαίτησαν καλύτερα αύξηση τιμής παρά εμπαιγμός ως προς την ποσότητα του προϊόντος. Η υποτιθέμενη φιλική προς τον καταναλωτή κίνηση της Mondelez επέφερε τα εντελώς αντίθετα αποτελέσματα.
Το ίδιο συνέβη και με την αγαπημένη σάλτσα Marmite που αρέσει στους Βρετανούς. Η Unilever που εμπορεύεται το προϊόν, αποφάσισε αύξηση λόγω της αλλαγής ισοτιμίας στερλίνας/ευρώ. Μάλιστα υπήρξαν κινήσεις να μην προμηθεύει τα σούπερ μαρκετ Tesco με το συγκεκριμένο προϊόν και τα ράφια άδειασαν σε χρόνο ρεκόρ. Μετά τη θύελλα διαμαρτυριών, η εταιρεία ανέκρουσε πρύμναν και δεν προέβη σε αύξηση της τιμής.
Τα διδάγματα από αυτά τα περιστατικά οφείλουν να είναι πολλά. Δεν είναι βέβαια ούτε η πρώτη μα ούτε και η τελευταία φορά που επιχειρούνται νοθείες, τρικ και δικαιολογίες από εταιρείες για να μειώσουν κόστη και να κρατήσουν την κερδοφορία τους. Ότι όμως για αυτές είναι θέμα αριθμών, για τον καταναλωτή είναι θέμα εξαπάτησης την οποία δεν είναι υποχρεωμένος να ανεχθεί αφού στο κάτω κάτω αυτός πληρώνει και οι όροι που αυτός θέτει για να αγοράσει κάτι πρέπει να γίνονται σεβαστοί.
Τα τελευταία χρόνια γίναμε μάρτυρες απίθανων καταστάσεων στην Ελλάδα στο θέμα της εφευρετικότητας ουκ ολίγων εταιρειών που εξαπάτησαν και εξαπατούν. Μόνο μερικά παραδείγματα για σκέψη:
- Εταιρείες αλλαντικών μείωσαν την ποσότητα κρέατος στα αλλαντικά τους, ειδικά σε αυτά σε συσκευασίες για φέτες τοστ (ενδεικτικά, περιεκτικότητα σε χοιρινό 50-55%)
- Τυρί για τοστ δεν ήταν πραγματικό τυρί αλλά υποκατάστατο, φτιαγμένο με φυτικά λιπαρά
- Απορρυπαντικά πλυντηρίων πωλούνται με μειωμένες μεζούρες (από πάνω από 60 σε 50 ή 48)
- Βρεφικές πάνες μεγάλης εταιρείας βαίνουν μειούμενες και μάλιστα ανα δυο τη φορά. Ένα νούμερο που πριν είχε π.χ. 29 τεμάχια τώρα έχει 27 με την ίδια τιμή
- Το πλαστικό στα εμφιαλωμένα νερά έχει μειωθεί σε τέτοιο βαθμό που πλέον θεωρείται σαν "τσιγαρόχαρτο" (υπάρχουν αμφιβολίες αν η μείωση του πλαστικού σχετίζεται με περιβαλλοντολογικούς κανόνες)
- Προσφορές 1+1 δώρο συχνά δεν είναι προσφορές αλλά ο καταναλωτής πληρώνει και τα 2 τεμάχια ή το δεύτερο τεμάχιο είναι μικρότερης αξίας και περιεχομένου
- Πολυσυσκευασίες περιέχουν προϊόντα ελαττωμένου βάρους (π.χ. "προσφορά" κρουασάν σε συσκευασία των τεσσάρων αλλά το κάθε κρουασάν είναι 70 ή 60 γραμμάρια αντί των 85 που είναι το συνηθισμένο βάρος)
- Συσκευασίες κρέατος (π.χ. κιμάς) που περιέχουν 450 γραμμάρια αντί 500
- Αναψυκτικό πορτοκαλάδα περιέχει 3 ή 4% χυμό πορτοκάλι ενώ άλλα περιέχουν τουλάχιστον 20% χυμό
Αυτά τα ενδεικτικά παραδείγματα δείχουν πως στην Ελλάδα δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί η καταναλωτική συνείδηση που επιτρέπει στον καταναλωτή να ελέγχει τι αγοράζει. Άν εν πολλοίς ο κόσμος είναι στο σκοτάδι όσον αφορά τα υλικά και την παρασκευή προϊόντων, τουλάχιστον μπορεί να αντιτάξει τη γνώση και την αποδοκιμασία του έναντι των αθέμιτων πρακτικών των εταιριών που τον εξαπατούν.
Αναμφισβήτητα η οικονομική κρίση έχει επιφέρει μεγάλες αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες των Ελλήνων και οι προσφορές είναι πάντοτε δελεαστικές, αλλά αυτό δε σημαίνει πως δεν πρέπει να εμπεδωθεί μια κουλτούρα κριτικής και επιβράβευσης των προϊόντων που έχουν τα σωστά στάνταρντς αλλά και καταδίκης όσων λανσάρονται ως φύκια για μεταξωτές κορδέλες.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου