Μεγάλες προσδοκίες

του Μανόλη Μπουχαλάκη

Η κυβέρνηση σπεύδει να κλείσει τα "μέτωπα" με τους δανειστές για να επιτύχει όχι μόνο την εκταμίευση των δόσεων του νέου Μνημονίου αλλά κυρίως για να ανοίξει (επιτέλους) η συζήτηση για τη βιωσιμότητα του Ελληνικού χρέους.

Κατ' αρχάς, ας μείνουμε στην απόλυτη βεβαιότητα του ΔΝΤ πως το Ελληνικό χρέος είναι μη βιώσιμο και πως οι Ευρωπαίοι κάτι πρέπει να κάνουν για αυτό. Πείτε το "κούρεμα", πείτε το εκ βάθρων αναδιάρθρωση ή όπως αλλιώς προτιμάτε.

Εδώ όμως υπάρχει ένας αστερίσκος. Η Μέρκελ και ο Σόϊμπλε αποκλείουν αυτό το ενδεχόμενο διότι αφενός δεν προβλέπεται από τις Συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αφετέρου διότι ακόμη κι αν προβλεπόταν, ποιος ακούει μετά την Ισπανία, την Ιταλία και τη Γαλλία που θα έπεφταν με τα μούτρα στο "ψητό" για να γίνει κανένα σκόντο και για αυτές. Μόνο που για αυτές, δε μιλάμε για ορισμένες εκατοντάδες δις ευρώ σε χρέος αλλά για τρις. Αναμενόμενο είναι πως δεν θα γίνουν σκόντα για τέτοια ποσά, ούτε βέβαια και για μικρότερα.

Μια επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής με παράλληλη μείωση επιτοκίου είναι εφικτή και συζητήσιμη. Θα εξοικονομηθούν αρκετά δις με αυτές τις παρεμβάσεις για να κατευθυνθούν στις αδύναμες πληθυσμιακές ομάδες. Πάλι όμως εδώ υπάρχει ένας αστερίσκος.

Για να κρατήσει την ενδεχόμενη ευνοϊκή ρύθμιση, η Ελλάδα πρέπει να έχει το νου της να μην ξεφεύγει στα οικονομικά της μεγέθη. Δεν τίθεται βέβαια θέμα δανεισμού 60 και 70 δις το έτος που έκαναν οι προ της κρίσης κυβερνήσεις, αλλά ο πειρασμός της επανένταξης στις διεθνείς αγορές χρήματος μπορεί να οδηγήσει την εκάστοτε κυβέρνηση σε μέθη επιτυχίας και χαλάρωσης των σκληρότατων ήδη εφαρμοσθέντων μέτρων. Ουδείς μπορεί να αποκλείσει πως ένας επόμενος πρωθυπουργός δεν θα θελήσει να απολαύσει μια παλαιού τύπου εξουσία με καναδυό τετραετίες παροχολογιών και εκπτώσεων στα δημοσιονομικά μεγέθη.

Άλλο τόσο θα "μεθύσει" και ο λαός που θα έχει ξεφορτωθεί το μίζερο Σόϊμπλε και τον ανθύπατο Τόμσεν. Σίγουρα δεν θα επιστρέψουμε στην εποχή του λάϊφ στάϊλ-φούσκας με τα εορτοδάνεις και τις πιστωτικές, αλλά ο πειρασμός είναι κολοσσιαίος να αγκαλιάσουν σφιχτά οι ψηφοφόροι όποιον τους δώσει έστω και το 10% όσων έταξε ο Τσίπρας. Να θυμίσουμε εδώ πως εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου θα έδιναν στον Τσίπρα τουλάχιστον 2 τετραετίες αν αυτός ο ίδιος είχε κάνει το 10% από όσα έταζε. Φαντασθείτε τώρα έναν πρωθυπουργό που θα έχει μια άλφα άνεση να προχωρήσει σε κάποιας μορφής ήπια παροχή. Ενδέχεται αυτός ο ηγέτης να θεωρηθεί περίπου και ως Μεσσίας μετά από τόσα χρόνια οικονομικής ασφυξίας. Μεγάλος ο πειρασμός και για τον ίδιο, αναμφισβήτητα.

Κι εκεί θα αρχίσουν πάλι τα περίεργα. Οι δανειστές θα απαιτήσουν αυστηρότερους ελέγχους και ενδεχομένως θα μπλοκάρουν τη στρόφιγγα της παροχολογίας για να μην "ξεφύγει" πάλι η χώρα. Τα Γκρικ Στατίστικς εξ' ορισμού δεν πρόκειται να τα εμπιστευθούν για τα επόμενα 1000 χρόνια, οπότε θα εμμείνουν σε δικούς τους μηχανισμούς αξιολόγησης της Ελληνικής οικονομίας.

Συμπεραίνουμε πως ο επόμενος ή οι επόμενοι πρωθυπουργοί θα βαδίζουν σε ένα συνεχώς τεντωμένο σχοινί και πως κανείς δεν θα τους εγγυηθεί βίον ανέφελον κι ανθόσπαρτον. Η πρωθυπουργία εις το εξής θα απαιτεί λεπτότατους χειρισμούς, άψογη γνώση του διεθνούς και δη Ευρωπαϊκού γίγνεσθαι και τεράστια προσοχή για να μην παρασυρθεί κανείς από ευνοϊκές ρυθμίσεις που ενδεχόμενα θα μας δώσουν οι δανειστές. 

Όσο πιο σοβαρή και συγκροτημένη θα είναι η επόμενη ή η μεθεπόμενη κυβέρνηση, τόσο γρηγορότερα θα επέλθει κλίμα εμπιστοσύνης ανάμεσα σε μας και τους δανειστές και άλλο τόσο σύντομα θα αναβαθμιστεί η θέση της Ελλάδος στη Μεσόγειο και την Ε.Ε.

Για αυτό, όσοι εποφθαλμιούν την εξουσία, ας μην έχουν μεγάλες προσδοκίες. Ο ρεαλισμός, οι λεπτές ισορροπίες και η αποφασιστικότητα μπορούν να μας βγάλουν από το τούνελ μια ώρα αρχύτερα, χωρίς λαϊκισμούς και ανέφικτες υποσχέσεις.