Περί παιδείας


του Μανόλη Μπουχαλάκη

Με το ντόρο για το 23% στην ιδιωτική εκπαίδευση να συνεχίζεται, η ουσία των προβλημάτων στην παιδεία παραμένει κρυμμένη στην ομίχλη.

Τα προβλήματα δεν έχουν τόσο να κάνουν με το ποιος πάει στα ιδιωτικά ή στα δημόσια σχολεία. Η δευτεροβάθμια εκπαίδευση πρακτικά έχει καταντήσει προθάλαμος των πανελληνίων εξετάσεων και ούτε γνώσεις προσφέρει, ούτε και ουσιαστικά προσόντα αφού ελάχιστοι μαθητές Λυκείου ασχολούνται εν μέσω της εφηβικής τους "επανάστασης" με το αν θα γίνουν γιατροί ή ηλεκτρολόγοι μόλις τελειώσουν το σχολείο. Λίγοι είναι αυτοί που διακρίνουν μια κλίση προς κάποια τέχνη ή επιστήμη και βάζουν όλες τους τις δυνάμεις να πραγματοποιήσουν τις φιλοδοξίες τους.

Επίσης, συχνά οι γονείς κάνουν μια άτυπη πλύση εγκεφάλου στα παιδιά τους και θεωρούν πως η καλή εκπαίδευση και ένα καλό πτυχίο θα προσδώσουν την απαραίτητη αίγλη στην οικογένειά τους. Συχνά βλέπουμε παιδιά γιατρών να γίνονται γιατροί, παιδιά δικηγόρων δικηγόροι, κλπ. Επιπλέον, γονείς παίρνουν δάνεια ή βάζουν υποθήκες για να δουν το παιδί τους σε "καταξιωμένο" επάγγελμα. Κανείς ποτέ δεν πτόησε αυτούς τους ανθρώπους  λέγοντάς τους πως έχουμε υπεράριθμους γιατρούς, δικηγόρους, καθηγητές, κλπ. και πως το πτυχίο μιας κατά τα άλλα σχολής κύρους μπορεί να οδηγήσει στην ανεργία ή την ετεροαπασχόληση.

Μόλις κάποιος τελειώσει το Λύκειο ανοίγονται διάφοροι δρόμοι. Έχουμε τα παιδιά που θέλουν ένα επάγγελμα ή μια τέχνη επειδή τα αγαπούν, τα παιδιά που θα πάνε εξωτερικό γιατί οι γονείς τους έχουν τα λεφτά να τα στείλουν και την τρίτη "ομάδα", τα παιδιά που πλέουν χωρίς πυξίδα σε μια θάλασσα άγνοιας.

Αυτή η τρίτη ομάδα είναι, νομίζω, η πλειοψηφία. Παιδιά συμπληρώνουν μηχανογραφικά και δηλώνουν σχολές για τις οποίες κανείς δεν τους έχει μιλήσει. Κάποιος πρέπει να τους πει πως όσοι θέλουν ένα χαρτί για να μπουν στο δημόσιο, θα περιμένουν χρόνια αφού, για παράδειγμα, τα εκπαιδευτικά πτυχία έχουν μακρόχρονη ανεργία, η δε υπερπληθώρα πτυχιούχων δεν εγγυάται άμεσα προσλήψεις στο δημόσιο γενικά.

Όσοι ελπίζουν μόνο στο κύρος του πτυχίου επίσης ενδέχεται να απογοητευθούν αφού όπως είπαμε οι γιατροί και άλλα επαγγέλματα με κύρος είναι υπερ-κορεσμένα. 

Συστήνεται λοιπόν στους νέους να μην ακολουθούν ποτέ κάτι που απλά μπορεί να τους βολέψει κάπου ή κάτι που είναι αναγκασμένοι να το κάνουν επειδή το είπε ο γονέας. Είναι πολύ ασφαλέστερο να επιδιώξουν κάτι στο οποίο αριστεύουν παρά να ενστερνιστούν μια κοινωνική νόρμα που παράγει πτυχιούχους - άνεργους.

Προτιμότερο είναι να γίνει κανείς προγραμματιστής λογισμικού και να έχει μέλλον παρά φιλόλογος που επειδή θα κάνει χρόνια να διοριστεί θα καταντήσει έρμαιο των εξευτελιστικών συνθηκών εργασίας στον ιδιωτικό τομέα και της πλήρους εργασιακής ανασφάλειας που εκεί επικρατεί.

Βλέπουμε λοιπόν πως το πρόβλημα της παιδείας δεν είναι ο ΦΠΑ αλλά ο λάθος προσανατολισμός της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, η επιβολή εκ μέρους των γονέων επιλογών κύρους μεν αλλά ανεργίας δε, όπως επίσης και η λάθος αντίληψη πως ένα πτυχίο ΑΕΙ ή ΤΕΙ ισοδυναμεί με δημόσιο.

Τα ζητήματα αυτά θα μπορούσαν να λυθούν με την πλήρη αναμόρφωση του συστήματος εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και με σαφείς οδηγίες για τις αληθινές προοπτικές κάθε επαγγέλματος στις 2 τελευταίες τάξεις του Λυκείου. Παράλληλα, το κράτος οφείλει πλέον να τελειώνει με το θεσμό των σχολών της "πέρα Ραχούλας" που εισάγεται κανείς με σχεδόν καθόλου μόρια και τελειώνει με ένα εν πολλοίς παν-άχρηστο πτυχίο.

Έμφαση, τέλος, πρέπει να δοθεί στις τεχνικές/επαγγελματικές σχολές με ενσωμάτωση νέων τεχνών και ειδικοτήτων για όλα αυτά τα παιδιά που για διάφορους λόγους δεν μπορούν ή δεν θέλουν την πεπατημένη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Σχόλια