Επί δικαίων και αδίκων

του Μανόλη Μπουχαλάκη

Δεν είναι η πρώτη φορά που ακούμε για επιπλέον βάρη στον εργασιακό τομέα. Από το 2010 και εντεύθεν, οι δανειστές θεώρησαν κουραφέξαλα τις εξαγγελίες των κυβερνήσεων περί πάταξης της διαφθοράς, της φοροδιαφυγής και των συναφών πρακτικών που δεν αφήνουν το κράτος να στεριώσει φράγκο. 

Περίτρανη απόδειξη όλων αυτών είναι οι φορολογικές επιδρομές επί δικαίων και αδίκων με την σχεδόν εκμηδένιση του αφορολόγητου και την επιβολή ΕΝΦΙΑ σε κάθε κεραμίδι και καλύβα ανά την επικράτεια. Με τοιαύτης αξίας μέτρα, επέπεσε σε πλούσιους και φτωχούς η μοίρα της οικονομικής αφαίμαξης. 

Η ίδια τακτική εφαρμόζεται και στα εργασιακά. Το να κοπούν σκανδαλώδη έως τερατώδη επιδόματα στο δημόσιο, θεωρείται εκτός από λογικό και επιβεβλημένο. Το να περιορίζονται προνόμια και εφάπαξ πάλι δεν θα αποτελούσε έκπληξη πρώτου μεγέθους. Δεν γίνεται άλλωστε μια χρεοκοπημένη χώρα να συνεχίζει να ξοδεύει όσα την εποχή που ασύστολα δανειζόταν.

Το ακατανόητο όμως είναι να βάλλεται ο ιδιωτικός τομέας που πάντα ήταν ζούγκλα και βασίλευε η αναρχία και ο φόβος της ανεργίας. Ήδη από το 2010-11 που υπήρχε το πρώτο κύμα της κρίσης, οι απολύσεις άρχισαν να πέφτουν βροχή. Ο Έλληνας, εξασκημένος θα έλεγε κανείς σε αντανακλαστικά καταστροφής, άρχισε να οσμίζεται κάποιον άτυπο Αρμαγεδδώνα και κάποια επανάληψη της κατοχής. Αυτό οδήγησε σε αρνητική ψυχολογία και σε σιγανό μοιρολόϊ, άσχετα αν πολλοί επιχειρηματίες φρόντισαν καλού-κακού να βγάλουν λεφτά έξω και πήραν τα μέτρα τους διώχνοντας προσωπικό.

Να κάνουμε εδώ μια διευκρίνιση. Σαφώς και πολλές εταιρείες επλήγησαν βάναυσα από την κρίση και για αυτές η συγκράτηση των δαπανών ήταν μονόδρομος για την επιβίωσή τους. Δεν ομιλούμε όμως για αυτές αλλά για όσες εκμεταλλεύτηκαν το φόβο των εργαζόμενων και προχώρησαν σε καθυστερημένες καταβολές μισθών, δεν έβαζαν ένσημα, έκρυβαν τους εργαζόμενους σε περίπτωση επιθεώρησης από τους αρμόδιους φορείς, έβαζαν εικονικά δώρα Χριστουγέννων και μετά τα έπαιρναν πίσω για να φανεί πως έκαναν καταβολές, έδιναν κουπόνια αντί χρημάτων, δήλωναν ημιαπασχόληση ενώ απασχολούσαν υπερωριακά τον εργαζόμενο, κλπ.

Μέσα σε όλα ήρθε τώρα να προστεθεί ως δώρο και η κατάργηση των τριετιών που έδιναν μια μικρή ανάσα στους έμπειρους εργαζόμενους. Έτσι, δίνεται η χαριστική βολή σε όσους έπαιρναν μια στοιχειώδη ανταμοιβή για την προϋπηρεσία τους. Αναρωτιέται κανείς αν εξ αρχής δεν ήταν αυτή ακριβώς η επιδίωξη κύκλων των δανειστών, δηλαδή η βαλκανοποίηση της Ελλάδας μισθολογικά. Δεν εξηγείται αλλιώς η επί δικαίων και αδίκων εφαρμογή τόσο βάρβαρων μέτρων. Άν, δε, ορισμένοι αφελείς έως παρανοϊκοί πιστεύουν πως με τον εξευτελισμό του μισθολογικού κόστους θα αυξηθεί η απασχόληση, πλανώνται πλάνην οικτράν.

Η εμπειρία έχει δείξει πως όχι μόνο δεν ευνοούνται οι προσλήψεις αλλά δίδεται το ελευθέρας στο πιο αδίστακτο κομμάτι της εργοδοσίας να αυθαιρετήσει περισσότερο ακόμη. Ας φανταστούμε έναν εργαζόμενο που είναι π.χ. 45 ετών με πέντε τριετίες, δηλαδή 15 χρόνια εμπειρίας. Άν ο άνθρωπος αυτός χάσει τα επιπλέον χρήματα της προϋπηρεσίας του, αφενός θα κόψει ο ίδιος επιπλέον δαπάνες για να ζήσει, αφετέρου δε  θα παρακαλάει το Θεό κάθε μέρα να μην τον διώξουν διότι στα 45 δεν βρίσκει κανείς εύκολα δουλειά.

Η κυβέρνηση Τσίπρα οφείλει να πει με ειλικρίνεια στο λαό πως αδυνατεί να βρει λεφτά από τις παράνομες μεταφορές χρημάτων στο εξωτερικό και πως σαφώς δεν διαθέτει τη δυνατότητα ελέγχου κάθε συναλλαγής για να δει αν κόβονται αποδείξεις. Η παραδοχή αυτή θεωρείται έντιμη και κατανοητή. Από την άλλη, οφείλει εξίσου να παραδεχτεί πως η βίαιη βαλκανοποίηση της Ελλάδας όχι μόνο δεν προδιαθέτει θετικά για ανάκαμψη της οικονομίας αλλά παγιδεύει τη χώρα σε ένα φαύλο κύκλο ανέχειας και κοινωνικής έντασης.