Προτάσεις για αναβάθμιση της ξενόγλωσσης εκπαίδευσης


του Μανόλη Μπουχαλάκη

Με αφορμή την επαναφορά πρότασης του Υπουργείου Παιδείας για κατάργηση της επάρκειας προσόντων στους κατόχους διπλώματος Γ2 και την εισήγηση για διδασκαλία στα Κέντρα Ξένων Γλωσσών πτυχιούχων τμημάτων ξενόγλωσσης φιλολογίας, οφείλουμε να λάβουμε υπόψη μας τα παρακάτω δεδομένα.

Κατ'αρχάς οι απόφοιτοι ξενόγλωσσης φιλολογίας υπερτερούν των κατόχων Γ2 ως προς τη συνολική παιδαγωγική αντίληψη της διδασκαλίας αφού έχουν διδαχθεί, πέρα από τη γλώσσα, και τις γνωστικές και ψυχολογικές προεκτάσεις της εκπαίδευσης. Το πόσο βέβαια χώρο εφαρμογής μπορούν αυτά να έχουν στο στενό και δύσκολο πλαίσιο εργασίας σε ένα φροντιστήριο, αυτό είναι συζητήσιμο. Στα Κέντρα Ξένων Γλωσσών το άμεσα ζητούμενο είναι η κάλυψη της ύλης και η επίτευξη του σκοπού απόκτησης ενός διπλώματος. Αμφισβητούμενο είναι το κατά πόσο θα βρεθεί χώρος για εφαρμογή παιδαγωγικών πρακτικών σε ένα τόσο ανταγωνιστικό και αμείλικτο από πλευράς όγκου διδακτέας ύλης περιβάλλον. Ωστόσο αυτό δεν αναιρεί την υπεροχή σε επίπεδο εκπαιδευτικών "εργαλείων" των πτυχιούχων ξένων φιλολογιών.

Δεύτερο δεδομένο είναι πως σε καμιά περίπτωση δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως ο κάτοχος ενός διπλώματος Γ2 ξέρει λιγότερα Αγγλικά. Ούκ ολίγοι κάτοχοι Γ2 διαθέτουν 2 τέτοια πιστοποιητικά που σημαίνει αν μη τι άλλο πως έχουν "λιώσει" στη μελέτη και στην απόκτηση λεξιλογίου. Άρα θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας πως κάποιοι κάτοχοι Γ2 ενδέχεται να ξέρουν ακόμη καλύτερα να αναλύσουν μια έννοια ή να δώσουν πολλαπλά συνώνυμα μιας λέξης, κάτι απαραίτητο στην προσπάθεια των μαθητών να αποκτήσουν δίπλωμα γλωσσομάθειας. Φυσικά, από την πλευρά των αποφοίτων ξενόγλωσσης φιλολογίας υπάρχουν καθηγητές με μεταπτυχιακά και εκτεταμένη έρευνα και εργασίες σε επιστημονικά περιοδικά, κάτι που τους καθιστά ιδανικούς όχι μόνο για το δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα αλλά και ως επιστημονικούς συνεργάτες σε πανεπιστήμια.

Το τρίτο δεδομένο είναι οι αρνητικές πλευρές και των δυο ομάδων. Ορισμένοι κάτοχοι διπλώματος Γ2 είναι κάτω ακόμη και των 18 ετών. Κάποιοι αναζητούν εργασία σε φροντιστήρια χωρίς έστω να έχουν παρακολουθήσει μια σειρά σεμιναρίων ή επιμορφωτικών ημερίδων. Όμως αποτελούν δέλεαρ για μια μερίδα ιδιοκτητών φροντιστηρίων επειδή πρακτικά είναι ανειδίκευτοι και μπορούν να απασχοληθούν με ελάχιστο κόστος σε αντίθεση με τον πτυχιούχο ξένης φιλολογίας που υπάγεται σε ανώτερη μισθολογική κλίμακα.

Από την άλλη υπάρχει η πλευρά ορισμένων διορισμένων αποφοίτων ξένων φιλολογιών που έχουν πλήρως αποκοπεί από τις νέες εξελίξεις στην ξενόγλωσση εκπαίδευση και διαθέτουν νοοτροπία δημοσίου υπαλλήλου που, της μονιμότητας συνεπικουρούμενης, τους έχει καταστήσει απλούς διεκπεραιωτές διδακτέας ύλης. Το προηγούμενο σε συνδυασμό με το κάκιστο κλίμα που επικρατεί σε πολλά δημόσια σχολεία τους έχει αφαιρέσει την όρεξη και τη διάθεση για να παρακολουθούν και να ενημερώνονται για την επιστήμη τους.

Στον αντίποδα, υπάρχουν εκατοντάδες κάτοχοι Γ2 που δεν χάνουν σεμινάριο για σεμινάριο, είναι παρόντες σε συνέδρια, ημερίδες, εκδηλώσεις, κλπ. Αρκετοί εξ αυτών έχουν παρακολουθήσει μαθήματα επιμορφωτικά σε σχολές και πανεπιστήμια και συνεχώς διευρύνουν τον κύκλο των ενδιαφερόντων τους στο γνωστικό τους αντικείμενο.

Με βάση όλα αυτά πρέπει να υπάρξει ένα ξεκαθάρισμα στο χώρο της ξενόγλωσσης παιδείας. Η πρόταση για αναστολή χορήγησης της επάρκειας σε νέους κατόχους Γ2 είναι ένα θετικό μέτρο που θα περιορίσει την πλημμυρίδα υπερβολικά νέων ανθρώπων που δεν έχουν καμιά ωριμότητα για να διαχειριστούν μια ολόκληρη τάξη. Όμως επειδή μέσα σε αυτή την πλημμυρίδα είναι βέβαιο πως θα κρύβονται "διαμάντια", θα πρέπει η πολιτεία να ιδρύσει ένα είδος ΙΕΚ το οποίο θα επιμορφώνει τους άριστους από αυτά τα παιδιά και μετά θα τους παραδίδει στην αγορά εργασίας με γνώσεις παραπλήσιες των αποφοίτων ξένων φιλολογιών. Οι συγκεκριμένοι θα μπορούν να διδάξουν ως ωρομίσθιοι σε σχολές εκτός Υπουργείου Παιδείας και δεν θα εισπράττουν τη χλεύη από ορισμένους αποφοίτους ξένων φιλολογιών.

Δικαίως και κατ' αντιστοιχία, θα πρέπει να υπάρξει και επανέλεγχος της γλωσσικής επάρκειας και όσων είναι διορισμένοι στα δημόσια σχολεία. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με ένα σύστημα επαναξιολόγησης ανά τακτά χρονικά διαστήματα (π.χ. 5 ή 7 χρόνια) για να δοθεί ένα κίνητρο στους δημόσιους εκπαιδευτικούς να ανεβάσουν το επίπεδο της δικής τους επάρκειας. Προφανώς δε μιλάμε για τιμωρία των τυχόν αποτυχόντων καθηγητών αλλά για χαμηλή βαθμολόγησή τους που θα τους αποτρέπει να παραιτούνται από τις εξελίξεις της επιστήμης τους διδάσκοντας ένα συγκεκριμένο επίπεδο μέχρι να βγουν στη σύνταξη. Είναι γνωστό πως σπάνια το επίπεδο της διδακτέας ύλης στα ξενόγλωσσα μαθήματα ξεπερνά το Β1-Β2. Έτσι ο καθηγητής δεν "τρίβεται" με τη διδασκαλία δύσκολων επιπέδων σε προ-πανεπιστημιακό επίπεδο όπως το Γ2.  

Με αυτές τις 2 προτάσεις θα αναβαθμιστεί κάθετα το επίπεδο της ξενόγλωσσης εκπαίδευσης και το όφελος θα είναι σημαντικό για μαθητές και καθηγητές.  



Σχόλια