Δημοψηφισμάτων αναγνώσματα

του Μανόλη Μπουχαλάκη

Είναι άξιο απορίας το γιατί οι κυβερνώντες διαρρέουν την επιλογή ενός δημοψηφίσματος για να βγουν, θεωρούν, από το αδιέξοδο που οι ίδιοι έχουν δημιουργήσει. Άν και σημαντικό στη Δημοκρατία, το δημοψήφισμα λειτουργεί ως "εργαλείο" σε πάρα πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις.

Πρόσφατα, διεξήχθη δημοψήφισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο για να δουν αν θα εξακολουθήσει να λέγεται Ηνωμένο μετά την πρόταση των Σκωτσέζων για ανεξαρτησία. Ήταν τέτοιας σημασίας και ιδιομορφίας η όλη κατάσταση ώστε οι δυο λαοί, Άγγλοι και Σκωτσέζοι, έπρεπε να αποφασίσουν αν θα συνεχίσουν να είναι μαζί ή αν θα διαμορφωθούν δυο κράτη.

Στην Ελλάδα δεν υφίστανται αποσχιστικές τάσεις από κάποια περιφέρεια, επαρχία ή δήμο. Το λεγόμενο πολιτειακό μας ζήτημα λύθηκε το Δεκέμβρη του 1974 με το 70% να θέλει αβασίλευτη Δημοκρατία. Έκτοτε δεν παρουσιάσθηκε καμιά ανάγκη για δημοψήφισμα. Οι Έλληνες, εκ φύσεως φιλο-Ευρωπαίοι, δεν έφεραν καμιά αντίδραση (πλην των αριστερών) για ένταξη στην ΕΟΚ, στην Ε.Ε. και στο Ευρώ. 

Ακόμα και σήμερα, μετά από 4 χρόνια σκληρής ύφεσης και λιτότητας, η πλειοψηφία του κόσμου δεν επιθυμεί να γυρίσει σε μια δραχμή υποτιμημένη κατά 50% και δεν γίνεται καν λόγος για έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για αυτό, η ιδέα του δημοψηφίσματος που για ακατανόητους λόγους εφηύρε ο Γ. Παπανδρέου το 2011, δεν είχε καμιά τύχη. Τι θα καλούνταν οι πολίτες να επιλέξουν; Άν ήθελαν να κρατήσουν το ευρώ; Άν ήθελαν ή όχι να ανήκουν στην Ε.Ε; Άν προτιμούσαν εξοντωτική λιτότητα; Προφανώς αυτά τα ερωτήματα ήταν ήδη απαντημένα στην πράξη.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δυστυχώς επανέφερε την ιδέα ενός δημοψηφίσματος χωρίς να έχουν παρουσιαστεί νέοι λόγοι. Τα ίδια θέματα υπάρχουν όπως και τα ίδια αδιέξοδα τα οποία η δική τους πολιτική ανέδειξε. Καλλιεργώντας απίστευτα ουτοπικές προσδοκίες στο εκλογικό σώμα, πίστεψαν πως η αποκαλούμενη "ελπίδα" που ευαγγελίζονταν, θα αρκούσε για να πείσει πεντακόσια εκατομμύρια Ευρωπαίους πως επειδή πάθαμε ζημιά με τα μέτρα, δεν θέλουμε άλλα μέτρα.

Η απλοϊκή αυτή λογική ήδη έχει διαλυθεί μπροστά στην ακαμψία σύμπασας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άρα, το μόνο που μένει είναι μικρές νίκες "στα σημεία" και ταχεία επαναφορά σε πρόγραμμα διάσωσης της οικονομίας. Ακόμα και μερικές αλλαγές σε κρίσιμους τομείς - τις οποίες σχεδόν με βεβαιότητα θα δεχτούν οι εταίροι μας - θα θεωρηθούν επιτυχία και νίκη.

Ουδείς πρόκειται να κατηγορήσει τον κ. Τσίπρα αν κάνει στροφή 170 μοιρών (ας μην είναι 180). Μικρές ανάσες ανακούφισης αρκούν προς το παρόν. Κατόπιν, όσο η χώρα σταθεροποιείται, ας απαιτήσει και άλλα αφού θα έχει το όπλο της περαιτέρω ενδυνάμωσης της οικονομίας.

Μέχρι τότε, οι ανόητες και άνευ περιεχομένου διαρροές για δημοψηφίσματα ας λείπουν.