Εναλλακτικός τουρισμός

του Νεκτάριου Σερμάκη

Εδώ και χρόνια αυτό που ακούγεται στα συνέδρια, τις συζητήσεις , τα ρεπορτάζ των ΜΜΕ είναι η ανάγκη να βρεθεί μια εναλλακτική του κλασικού καλοκαιρινού τουρισμού. Έχοντας πια συνειδητοποιήσει- νομοτελειακά- ότι δεν είμαστε οι μόνοι όπου γης με ήλιο, θάλασσα , καλό κρασί και φαγητό , αλλά έχουμε απέναντι μας ανταγωνιστές που προπορεύονται έτη φωτός σε αυτή την κούρσα και βεβαίως καρπώνονται τα οφέλη της δικής μας αδράνειας ή μακαριότητας, αν θέλετε, στη λογική «ωχ αδερφέ». Ο εναλλακτικός τουρισμός αποτελεί το βασικό αντίδοτο σε αυτή τη μιζέρια της βασανιστικής αναμονής από την ώρα που θα μπει το φθινόπωρο έως τη στιγμή που ο Ήλιος θα σηματοδοτήσει την έναρξη της νέας σεζόν. Και αν θέλετε το ζητούμενο ώστε το καλοκαιρινό δελεαστικό –για τους διψασμένους για λίγη… φωτοσύνθεση στις παραλίες βορειοευρωπαίους- προϊόν γίνει ακόμα πιο ελκυστικό και προαπαιτούμενο για επισκέπτες από διάφορες γωνιές του κόσμου.

Ο τόπος μας- δόξα Τω Θεώ- έχει να προσφέρει απ΄ όλα σε όλους. Από μαγευτικά τοπία, μέχρι ανεπανάληπτες εμπειρίες, από φιλόξενους ανθρώπους , μέχρι μοναδικές στιγμές προορισμένες να μείνουν ανεξίτηλα γραμμένες στις αναμνήσεις και στα χιλιάδες μεγκαπίξελ φωτογραφικών μηχανών , ταμπλετών , έξυπνων κινητών και βιντεοκάμερες. Και εδώ το μαγικό ραβδάκι του παραμυθιού «ακούει» στο όνομα έμπνευση, διαχρονικότητα και προοπτική μακροχρόνιου σχεδιασμού. Τι σημαίνει όμως «σχεδιασμός»; Πρώτα απ΄ όλα έρευνα αγοράς. Σε τι τουρίστες απευθύνεσαι, τι ζητάς από αυτούς, τι θέλουν από εσένα και πως επιτυγχάνεις τους στόχους. Απλοί όροι που απαιτούν έρευνα, σχέδιο και υλοποίηση. Δεν αρκεί να γνωρίζεις ότι οι Ρώσοι, για παράδειγμα τουρίστες, διψούν για εκκλησιαστικό τουρισμό, αλλά πρέπει να προσπαθήσεις ώστε αυτό να γίνει πράξη. Είτε μέσω ενός επικοινωνιακού «βομβαρδισμού» είτε στοχεύοντας στο αυτονόητο που θέλει κάθε τουρίστα ο οποίος έχει ανακαλύψει αυτό που θέλει να μετατρέπεται αυτομάτως σε ζωντανή διαφήμιση.

Eξετάζοντας προσεκτικά προτεραιότητες στο νόμο της αγοράς και της ζήτησης και με γνώμονα ότι και αυτό το αυτονόητο – σε μια που εποχή που ακόμα και αυτό έχει χάσει το νόημα του, μένει να επαναπροσδιοριστεί. Όπως για παράδειγμα ο πολιτισμός που έχει κορεστεί ως προσφορά των γνωστών και τετριμμένων και χρειάζεται μια νέα ώθηση. Νέα έμπνευση. Νέο παλμό. Νέα προοπτική. Και πάλι τα παραδείγματα από το εξωτερικό μας δείχνουν το δρόμο. Αρκεί να τον δούμε κατάματα και να μην περιορίζουμε όπως συνήθως την ορατότητα μας στο φαινομενικά «προφανές». Στη Ρώμη , για παράδειγμα, έχουν επιλέξει μια πρακτική εξόχως αποτελεσματική να διαφημίζουν την ιστορία τους μέσα από «πιασάρικες» εκθέσεις που μοιάζουν με ένα παιχνίδι χαμένου θησαυρού.

Με άξονα τα πλέον αναγνωρίσιμα μνημεία της Αιώνιας Πόλης. Ή στο Άαχεν της Κολωνίας, την πόλη του Καρλομάγνου, όπου δεν αρκούνται στο «αυτονόητο» ότι όλοι ντε και καλά γνωρίζουν το πιο διάσημο «τέκνο» της πόλης αλλά προσπαθούν να το προβάλουν όπως μπορούν, δίνοντας παντού χάρτες με τα σημαντικότερα αξιοθέατα της πόλης και σύντομα σημειώματα για την ιστορία της. Ή στην Κολωνία, όπου έχουν κάνει τον εναλλακτικό- εμπορικό – τουρισμό βίωμα και πρακτική, δίνοντας «πάσο» ελεύθερης μετακίνησης για τους επισκέπτες της εμπορικής έκθεσης «Ανούγκα» στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Και όχι μόνο βεβαίως…! Η αν προτιμάτε στην Αλσατία της Γαλλίας «πουλώντας» την κουζίνα και την γευστιγνωστική εμπειρία των δρόμων του κρασιού. Όχι ερασιτεχνικά. Αλλά μελετημένα σε όλα τα επίπεδα. Με οργανωμένες επισκέψεις, φυλλάδια, χάρτες, διαδρομές και εμπειρίες στις οποίες κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί ελαφρά τη καρδία. Το παν είναι σχέδιο. Μελέτη , με όραμα και προοπτική. Θέλεις εκκλησιαστικό τουρισμό; Τον οργανώνεις μεθοδικά και όχι στην κλασική Ελληνική λογική της «άρπα κόλα».

Με τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων, αφού έχει προηγηθεί μελέτη και βεβαίως υποδομές που «κοιτάζουν» σε βάθος χρόνου και όχι σεζόν ή διετίας. Και υπό την αιγίδα ενός φορέα, όπως η αυτοδιοίκηση που διασφαλίζει αν μη τι άλλο κάποια εχέγγυα. Θέλεις μια εναλλακτική του πολιτιστικού τουρισμού; Κοιτάζεις όχι το προφανές αλλά πέρα από αυτό. Τι περισσότερο μπορείς να προσφέρεις πάνω στις υπάρχουσες βάσεις. Θέλεις ένα τουρισμό εναλλακτικό βασισμένο στην πλούσια αγροτική παράδοση; Τον σχεδιάζεις ως τέτοιο με επαγγελματικούς και όχι ερασιτεχνικούς όρους. Απλά ξεκινάς από το «τι θες», «πως το θες» βάζεις στόχους, τους οργανώνεις, τους μορφοποιείς και προσπαθείς να κοιτάζεις πέρα από τα στενά όρια της «αρπαχτής» σε έναν ορίζοντα που μπορεί να περιλαμβάνει όραμα μακροχρόνιο και ελιγμούς ανάλογα με το προς τα πού φυσάει ο άνεμος και τι προθέσεις έχει. Γιατί μόνο έτσι μπορείς να πετύχεις. Μόνο με όρους που υπαγορεύονται από τη νομοτέλεια του νόμου της αγοράς και της ζήτησης.