του Μανόλη Μπουχαλάκη
Η εξουσιοδότηση που έλαβε ο Β. Πούτιν από τη Ρωσική Βουλή για να εισβάλλει στην Κριμαϊκή χερσόνησο φέρνει παράξενες αναμνήσεις. Η Ιστορία θα έλεγε κανείς πως στέλνει ηχώ από το παρελθόν, τότε που η Κριμαία αποτελούσε πεδίο αντιπαράθεσης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας με τη Ρωσία για τον έλεγχο της Μαύρης Θάλασσας. Ο τότε Κριμαϊκός πόλεμος του 1853 αν και επέφερε την ήττα της Ρωσίας, προκάλεσε δραματικές αλλαγές σε πολλά έθνη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας λόγω της ανταλλαγής πληθυσμών και της αφύπνισης εθνικιστικών ιδεωδών.
Η Ρωσία ανέκαθεν είχε συμφέροντα ελέγχου της Μαύρης Θάλασσας δια μέσου της Κριμαίας και είχε συνάψει συμφωνία με τη μέχρι πρότινος στην εξουσία Ουκρανική Κυβέρνηση να διατηρήσει στη Σεβαστούπολη την έδρα του Ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας.
Η εκδίωξη από την εξουσία του προέδρου Γιανουκόβιτς και η άνοδος ανθρώπων που πρόσκεινται στην πρώην πρωθυπουργό Τιμοσένκο, έδωσε το απαραίτητο έναυσμα στον Β. Πούτιν να σπεύσει να εξασφαλίσει πρωτίστως τα συμφέροντα της Ρωσίας διατηρώντας τη βάση της Σεβαστούπολης και δευτερευόντως να ανακηρυχθεί προστάτης των Ρωσόφωνων πληθυσμών της Κριμαίας.
Στο στάδιο αυτό κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν θα ιδρυθεί μια ουδέτερη ζώνη που θα κρατά την Κριμαία μακριά από τα τεκταινόμενα στην Ουκρανία ή αν η Ρωσική πολεμική μηχανή μπει στον πειρασμό να φτάσει μέχρι το Κίεβο. Οι Ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις δεν είναι ισχυρές και πολλοί υπηρετούντες σε αυτές είναι Ρωσόφωνοι ή Ρωσικής καταγωγής.
Η Δύση, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Ε.Ε., το μόνο που μένει να κάνει είναι να επιμείνει στην αυτοδιάθεση των Ουκρανών χωρίς κηδεμονίες ούτε εκ μέρους των Ρώσων αλλά ούτε και των ιδίων. Και σίγουρα πρέπει να μην υπάρξει προέλαση του Ρωσικού στρατού πέραν της Κριμαϊκής χερσονήσου.
Εξυπακούεται πως όλα περιστρέφονται γύρω από το τι θα είναι η ίδια η επιλογή των Ουκρανών πολιτών. Άν επιθυμούν τα πλεονεκτήματα της δημοκρατίας και της Ευρωπαϊκής οικογένειας, θα πρέπει να θυσιάσουν σημαντικό μέρος της εθνικής τους ταυτότητας και να ελέγχονται από τις Βρυξέλλες σε πολλά θέματα της διακυβέρνησής τους, ιδιαίτερα στο θέμα της οικονομίας τους που είναι σε κακή κατάσταση. Θα πρέπει να ληφθούν επίσης υπόψη και οι Ρωσόφωνοι πληθυσμοί στα ανατολικά για να μην υπάρξει κίνδυνος διχοτόμησης της χώρας τους.
Η Ρωσία από την άλλη, θα πρέπει να εγκαταλείψει τα όνειρα ανασύστασης της Σοβιετικής Ένωσης σε λάϊτ εκδοχή. Η διατήρηση ηγεμόνων που καταληστεύουν τους λαούς τους ως ανταμοιβή για την αφοσίωσή τους στη Ρωσία δεν μπορεί να είναι βιώσιμος τρόπος διατήρησης του στάτους κβο.
Η τρέχουσα κατάσταση απαιτεί προσοχή και συνεννόηση πρωτίστως μεταξύ των ιδίων των Ουκρανών για να επικρατήσει η λογική και όχι η διχόνοια. Άν αυτό συμβεί, νέα θεμέλια μπορούν να τεθούν χωρίς τον κίνδυνο λαϊκιστών και ληστών ηγετών. Η δημοκρατία εξάλλου έγκειται στη συμμετοχή όλων των πολιτών και των απόψεων και στην ανάδειξη του εθνικού συμφέροντος. Το οποίο αυτή τη στιγμή δεν επιβάλλει ακραίες στάσεις υποταγής στη Ρωσία ή τη Δύση.
Αναμφισβήτητα, δε, η Ρωσία δεν θα ήθελε να εμπλακεί σε έναν κανονικό πόλεμο που θα της στερούσε την ιδιότητα του τοποτηρητή και προστάτη των Ρωσικών πληθυσμών που επιθυμεί να τονίζει. Αυτό που θα μείνει αν οι επιχειρήσεις φτάσουν στο Κίεβο θα είναι η εντύπωση ενός κράτους σαν κι αυτό που επενέβαινε με τα τανκς στην Τσεχοσλοβακία και στην Ουγγαρία τις σκοτεινές εποχές του Ψυχρού Πολέμου.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου