Τα "παιδιά" της τρομοκρατίας και η βία



του Μανόλη Μπουχαλάκη

Προφανώς το όλο θέμα με τα "παιδιά" της τρομοκρατίας δεν είναι καινοφανές. Στα μήκη και πλάτη της υφηλίου η καταφυγή στη βία είναι συνήθως συνήθεια νέων ανθρώπων. Από τις φαβέλες του Ρίο Ντε Τζανέϊρο μέχρι το Μπρούκλιν της Αμερικής ή το Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής, η νεανική βία εμφανίζεται σε διάφορες μορφές. 

Είτε με συμμορίες είτε με μικρότερες ομάδες ή και μεμονωμένα, η εξέγερση και η επιθετικότητα μαστίζουν την υφήλιο και ακόμη και στα σχολεία το φαινόμενο του bullyism - νταή, ζει και βασιλεύει. 

Οι γενεσιουργές αιτίες της επιθετικότητας είναι υπό διαρκή επαναξιολόγηση. Προφανώς ευθύνονται γονιδιακοί και συμπεριφορικοί παράγοντες σε συνδυασμό με την επιρροή που δέχονται τα παιδιά από τους γονείς και τους συνομήλικούς τους και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Πολλές φορές στο παρελθόν η καταφυγή στη βια μπορεί να είχε και κάποια ελατήρια που σχετίζονταν με ιδανικά: Με την ελευθερία, τη δημοκρατία, την ισότητα, την αντίσταση σε διάφορα ανελεύθερα συστήματα, κλπ.

Η κομμουνιστική ιδεολογία επίσης έδωσε αρκετά εναύσματα λόγω της αναπόφευκτης βίαιης ρητορικής που τη συνοδεύει για να γίνει η προλεταριακή επανάσταση, για πράξεις βίας και τρομοκρατίας, δικαιολογημένης βέβαια από την πλευρά αυτών που διέπρατταν τις πράξεις βίας.

Τα τελευταία χρόνια όμως και αφού πρακτικά ο κομμουνισμός δεν έχει λόγο ύπαρξης λόγω της μεσαίας τάξης που έχει κατακτήσει μέρος του κεφαλαίου, συχνά ακούμε για περιστατικά βίας από νέους ανθρώπους που δεν τους έχει λείψει τίποτα. Έχουν καλή εκπαίδευση, σχετική οικονομική άνεση, αγαθά, ενίοτε δόξα και φήμη και σίγουρα αρκετά ενδιαφέροντα να ασχοληθούν.

Αυτή η ανεξήγητη εκ πρώτης όψεως βια μπορεί να εξηγηθεί μόνο αν λάβουμε υπόψη μας τις καταβολές του κάθε επίδοξου νεαρού τρομοκράτη και το περιβάλλον στο οποίο ζει. Η έκθεση από νεαρή ηλικία σε μικρο-παρανομίες και μικρο-συμμορίες και η γαλούχηση σε αναρχικά και αντιδραστικά μανιφέστα παίζουν πρωταρχικό ρόλο στον μετέπειτα τρόπο σκέψης του νέου. Επίσης οι οικογενειακές έριδες και τραγωδίες συνεισφέρουν τα μέγιστα στο "μπόλιασμα" βίαιων ιδεολογιών στην ψυχοσύνθεση του ατόμου. 

Οι μετέπειτα εμπειρίες εργασιακής εκμετάλλευσης (που βρίθουν παγκοσμίως) και το αίσθημα του κενού με τη σειρά τους μπορούν να ανεβάσουν το θερμόμετρο της βίαιης αντίδρασης του νέου. 

Άν όμως σχεδόν κανένας εκ των ανωτέρω παραγόντων δεν υφίσταται και παρόλα αυτά ο νέος καταφύγει σε πράξεις βίας και ιδιαίτερα ένοπλης, τότε ίσως η απλή βαρεμάρα και η επιθυμία για εκτόνωση μπορούν να οδηγήσουν σε τραγωδίες. Πριν λίγο καιρό η Αγγλία έζησε ημέρες λεηλασιών και βιαιοτήτων. Διαπιστώθηκε πως μεγάλη μερίδα των παρανομούντων δεν ήταν μετανάστες ή κακοποιοί, ούτε καν φτωχοί και αποκλεισμένοι αλλά παιδιά πλούσιων οικογενειών, καλοαναθρεμμένων και με σωστούς τρόπους. 

Παρομοίως, η νέα γενιά των "παιδιών" της τρομοκρατίας στην Ελλάδα δεν φαίνονται να ανήκουν σε κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες που ζητούν εκδίκηση από ένα σύστημα που αδίκησε τους ίδιους προσωπικά, αλλά φαίνονται να τείνουν σε ένα ασαφές μείγμα ιδεολογιών και μίσους κατά πάσης αρχής και εξουσίας.

Άν το κράτος προσπαθήσει να αποκωδικοποιήσει τους λόγους που στρέφουν ορισμένους νέους σε ένοπλη πάλη, ίσως αποτραπούν στο μέλλον νέες γενιές "ανταρτών". Προφανώς η πολιτεία δεν μπορεί να αναλάβει το ρόλο γονέα και παιδαγωγού. Μπορεί όμως να κάνει τα πάντα για να μετριαστούν οι κοινωνικές ανισότητες και να εκλείψει ένα έρεισμα των οργισμένων αυτών παιδιών. 

Από την άλλη, ο καθοριστικός ρόλος των γονιών πρέπει να γίνει αντιληπτός έτσι ώστε αντί να είναι υπερήφανοι ορισμένοι για το ότι έκαναν γιο "αντάρτη", να μάθουν πως η βία γεννά βία και ενίοτε στρέφεται τυφλά και ως μπούμερανγκ.

Σχόλια