Το τέλος του επιχειρείν (όπως το ξέραμε).....


του Μανόλη Μπουχαλάκη

Η άφιξη της οικονομικής κρίσης φανέρωσε μια μεγάλη αλήθεια που είναι θεμελιώδης σε στοιχειώδη οικονομικά θεωρήματα: Πως όταν πλασματικά αυξάνεται η ζήτηση, χωρίς σταθερή αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, η αγορά βιώνει πολλαπλές "φούσκες". 

Την τελευταία δεκαετία ιδιαίτερα μετά την είσοδο της Ελλάδας στο Ευρώ, η χώρα βίωσε πρωτοφανείς ρυθμούς ανάπτυξης οι οποίοι όμως δεν προέρχονταν τόσο από τις εξαγωγές και την παραγωγή αλλά από την κατανάλωση και τις υπηρεσίες. Ο πάντοτε ριψοκίνδυνος τριτογενής τομέας θεωρήθηκε πυλώνας ανάπτυξης ενώ άλλες χώρες έκαναν επενδύσεις σε τεχνολογία, αύξαναν τις εξαγωγές και ενίσχυαν τη βιομηχανία τους.

Άν και στην Ελλάδα ορισμένες επιχειρήσεις όντως πέτυχαν μεγάλη κερδοφορία και ακόμα και σήμερα μένουν στέρεες, μεγάλη μερίδα των επιχειρήσεων τινάχτηκε στον αέρα. Από την ΑΣΠΙΣ Πρόνοια μέχρι τη NEOSET, τη SPRIDER, την ALEX PAK, την κατασκευαστική του Α. Βωβού, τη LAK του Γαβαλά και τόσες άλλες σε συνδυασμό με την αποχώρηση μεγάλων πολυεθνικών (Carrefour) και τη δραστική μείωση καταστημάτων ορισμένων εξ' αυτών (Starbucks, Pizza Hut), κατέστη φανερό πως το επιχειρείν πλέον έχει τελειώσει όπως το ξέραμε.

Ένας από τους κυριότερους λόγους είναι πως ο μέσος Έλληνας πλέον δεν έχει τα λεφτά να καταναλώσει αφού οι τράπεζες δεν δανείζουν πλέον, καταγράφοντας μεγάλες ζημιές, ενώ οι συνεχείς φόροι έχουν γονατίσει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Αυτή δε η μείωση της κατανάλωσης μοιραία παράγει επιπλέον ανεργία και περαιτέρω ύφεση.

Όσο κι αν ακούγεται ίσως ωμό, μια διόρθωση ήταν αναγκαία στη χώρα από πλευράς καταναλωτικού μοντέλου. Η εικόνα καταναλωτών με "γεμάτες" δέκα ή είκοσι πιστωτικές κάρτες συν δάνεια για διακοπές και δώρα συν δάνεια για αυτοκίνητο ή σπίτι, ήταν πάνω από φανερό πως ήταν απογοητευτική και με σίγουρο αποτέλεσμα τη μη ικανότητα αποπληρωμής τόσο μεγάλων χρεών.

Στην Αμερική υπάρχει το λεγόμενο σύστημα της πιστοληπτικής βαθμολόγησης του κάθε πολίτη. Με απλά λόγια, οι τράπεζες μέσω ενιαίου συστήματος βλέπουν την καταναλωτική συμπεριφορά του ατόμου, αν πληρώνει τις δόσεις του, πόσο τις καθυστερεί, κλπ. Αποτυχία αποπληρωμής έστω και σε μία κάρτα ή δάνειο σημαίνει χαμηλό "σκόρ" της πιστοληπτικής βαθμολογίας και μπλοκάρισμα του καταναλωτή ώστε να μην μπορεί να πάρει δάνειο πλέον.

Δυστυχώς αυτό δεν υπάρχει ακόμα στην Ελλάδα και τα αποτελέσματα είναι γνωστά αφού σπεύδουν πανικόβλητοι στα Ειρηνοδικεία πολίτες με χρέη 50,100,200 χιλιάδων ευρώ για να εκμεταλλευτούν το νόμο Κατσέλη και να μην μείνουν στο δρόμο λόγω των απαιτήσεων των τραπεζών.

Η διόρθωση λοιπόν που ήλθε με την οικονομική κρίση, αν και βίαιη, ήταν αναγκαία για να αφυπνιστεί ο μέσος καταναλωτής, να αρχίσει να κάνει σωστή διαχείρηση των χρημάτων του και να αποφεύγει τους άσκοπους δανεισμούς. Επίσης, οι τράπεζες είδαν το μάταιο της αλόγιστης πιστωτικής επέκτασης και σταμάτησαν τη χορήγηση δανείων μόνο με την επίδειξη της αστυνομικής ταυτότητας.

Δυστυχώς στο μέσο αυτών των 2 πόλων βρέθηκαν οι επιχειρήσεις που δέχτηκαν τα μεγαλύτερα "χτυπήματα". Όμως με τα νέα δεδομένα παρέχεται μια μοναδική ευκαιρία στον επιχειρηματικό κόσμο να προσαρμοστεί στις νέες ανάγκες των καταναλωτών και να ξαναρχίσει την ανοικοδόμηση ενός υγιούς επιχειρηματικού γίγνεσθαι.

Η ισορροπία ανάμεσα σε οικονομικά και ποιοτικά προϊόντα και υπηρεσίες είναι το ζητούμενο της εποχής. Διότι τουλάχιστον για μια δεκαετία ο Έλληνας παρ' όλη τη φανφάρα που τον διακρίνει και τη ροπή προς την πολυτέλεια, δεν θα έχει τη δυνατότητα να θεωρεί εαυτόν εμίρη ούτε κοσμοπολίτη. Είναι λοιπόν μια χρυσή ευκαιρία αυτή για να στραφούν οι επιχειρηματίες σε πλάνα που θα καλύπτουν καθημερινές ανάγκες χωρίς δραματική έκπτωση στην ποιότητα.

Έτσι θα βγουν κερδισμένοι όλοι. Η αγορά, ο καταναλωτής, η χώρα γενικά. Καιρός λοιπόν σύνεσης ο τρέχων και καιρός επιχειρηματικής εφευρετικότητας για τους επιχειρηματίες. Για το καλό όλων.


Σχόλια