Η αναγέννηση της Δημοκρατίας

του Μανόλη Μπουχαλάκη

38 χρόνια μετά το Πολυτεχνείο, η Ελληνική κοινωνία βρίσκεται μπροστά σε διλήμματα που ενδεχομένως πριν λίγα χρόνια να μην είχαν τεθεί. Αφού πλέον η κατάρα του εθνικού διχασμού είχε αρχίσει να μπαίνει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας και μετά την είσοδο της χώρας στην Ευρωπαϊκή οικογένεια, τα πράγματα φαίνονταν αρκούντως ρόδινα για ευημερία, κοινωνική ειρήνη και πρόοδο.

Η αλματώδης ανάπτυξη που πράγματι πέτυχε η Ελλάδα από το 1980 και μετά επέτρεψε τη δημιουργία μιας γενιάς που είχε δυνατότητες να παράξει πλούτο, να ανελιχθεί και να προκόψει στα γράμματα, τις τέχνες και τις επιστήμες. Οι δε εναλλαγές των 2 μεγάλων κομμάτων στην εξουσία ουσιαστικά δεν επέφεραν καμία αλλαγή στο αυξανόμενο επίπεδο ευμάρειας και ανάπτυξης. Ειδικά μετά το Ευρώ, η Ελλάδα βίωσε τη γιγάντωση του τραπεζικού συστήματος με την ευρύτατη χρήση χαμηλότοκων δανείων που έφεραν μια μαζική αλλαγή στις καταναλωτικές συνήθειες του μέσου πολίτη.

Η κρίση του Ευρώ των τελευταίων 2 ετών, άλλαξε άρδην τη ροή των πραγμάτων αφού πλέον αρκετές χώρες στην Ευρωζώνη νιώθουν παγιδευμένες στα χρέη και την αδυναμία τους να υποτιμήσουν τα εθνικά τους νομίσματα που τώρα πια δεν υπάρχουν με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε αβέβαια μέτρα περικοπής δαπανών και είσπραξης φόρων που με βεβαιότητα οδηγούν στη φτώχεια, την κοινωνική αναταραχή και στη ραγδαία άνοδο εθνικιστικών κινημάτων ανά την Ευρώπη.

Αυτή η σοβαρή κρίση έχει προκαλέσει και ερωτήματα για τις ικανότητες των ηγετών της Ε.Ε. να πάρουν σωστές και γρήγορες αποφάσεις για να διαφυλάξουν το Ευρώ χωρίς να δουν τις χώρες τους να οδηγούνται στην αναρχία ή την επιβολή στρατιωτικού νόμου. Μέσα σε όλο αυτό το συνονθύλευμα συσκέψεων, κυβερνήσεων συνεργασίας, αναλύσεων και συνόδων κορυφής, ο μέσος Ευρωπαίος πολίτης καλείται να δώσει το δικό του στίγμα και να υψώσει τη φωνή του για το ποια Ευρώπη και ποιά Δημοκρατία μιλάμε.

Τα αυτονόητα δικαιώματα στην εργασία, την παιδεία, την Υγεία και την ελεύθερη έκφραση είναι αδιαπραγμάτευτα. Κανένα μέτρο και καμία στατιστική δεν πρέπει να τα θέσει σε αδράνεια. Παράλληλα, οι ηγέτες της Ευρώπης καλούνται να βρουν τη "χρυσή τομή" ανάμεσα στο κοινωνικό κράτος και την επιβολή φόρων. Η πλάστιγγα δεν μπορεί να γείρει προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση. Κοινωνικό κράτος δεν μπορεί να υπάρξει αν δεν υπάρχουν φόροι και φόροι δεν μπορούν να υπάρξουν αν δεν υπάρχει ανάπτυξη και θέσεις εργασίας.

Για αυτό, η χρηστή διακυβέρνηση των λαών απαιτεί δίκαιη κατανομή του πλούτου, θέσεις εργασίας που θα συνδέονται με τις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων και με την παραγωγική δυναμική της κάθε οικονομίας αλλά και διατήρηση του κοινωνικού κράτους με αξιοκρατικά πάντα κριτήρια. Άν χρειάζεται να απαλειφθεί το Ευρώ για κάποια χρόνια μέχρι να ξαναβρει η Ευρώπη τα βήματά της προς τη δίκαιη διακυβέρνηση, αυτό ας γίνει. Άν χρειάζεται να τυπωθούν Ευρωομόλογα για να μην γίνουν εξεγέρσεις, αυτό ας γίνει. Στα χέρια των ιθυνόντων είναι να αποφευχθεί η συστημική κρίση που ήδη είναι προ των πυλών και που κινδυνεύει να φέρει την Ευρώπη στα πρόθυρα εθνικιστικών εξάρσεων με απρόβλεπτες συνέπειες.

Τέλος, στα χέρια των ίδιων των Ευρωπαίων πολιτών είναι η απαίτηση για τις πανανθρώπινες αξίες της Δημοκρατίας. Ενδεχομένως η κρίση αυτή να αποτελέσει ευκαιρία για αναγέννηση της Δημοκρατίας και την εκμηδένιση των δυνάμεων του χρήματος και της οικονομικής απληστίας που δεν διστάζουν να ανεβοκατεβάζουν κυβερνήσεις και να τιμωρούν ανελέητα κράτη και ανθρώπους που απλά ζήτησαν ένα καλύτερο αύριο.