του Μανόλη Μπουχαλάκη
Προ δωδεκαετίας περίπου, με είχε εντυπωσιάσει το φαινόμενο του Χρηματιστηρίου. Ακόμα και στο κουρείο που πήγαινα υπήρχε ζωντανή μετάδοση των συνεδριάσεων της Σοφοκλέους. Ο κουρέας κούρευε και με λοξές ματιές κοίταζε με λαχτάρα τη λωρίδα των μετοχών στο κάτω μέρος της οθόνης. "Ανέβηκε ο Πουλιάδης!", έλεγε με έξαψη. Οι πελάτες του κουρείου ήξεραν βέβαια και τον Πουλιάδη και τις άλλες εταιρείες. Αποτελεί λεπτομέρεια το οτι για αυτούς μέχρι τότε η λέξη χρηματιστήριο είχε τόση σημασία όση και οι πέτρες του Ψηλορείτη.
Λίγες μέρες μετά στο σπίτι ενός φίλου γιατρού εμφανίστηκε ένας κύριος με κοστούμι και λάπτοπ. Μαζί του κουβαλούσε και φακέλους. Έκανε μια ενημέρωση στο γιατρό για ορισμένα "καλά χαρτιά". Μετά από λίγο ο σύμβουλος έφυγε αφήνοντας ένα σωρό χαρτιά και έντυπα με οδηγίες.
Σαν από το πουθενά εμφανιζόταν εταιρείες ΑΕΛΔΕ (Λήψης και Διαβίβασης Εντολών). Μια ταμπελίτσα, ένα γραφειάκι και έτοιμη η "επιχείρηση". Τίποτα παράνομο, βεβαίως, αλλά το πνεύμα του εύκολου κέρδους ήταν πανεύκολα αντιληπτό.
Ο τότε Ελληνικός τύπος και όλα τα ΜΜΕ ουσιαστικά είχαν αφηνιάσει. Ακόμα και τηλεπεριοδικά έβαζαν ένθετα για να κατανοήσει ο μέσος Έλλην τα περί του χρηματιστηρίου. Υπήρχαν δε και ειδικές ενότητες με οικονομική ορολογία. Ήταν τέτοιος ο "πυρετός" ώστε γνωστός τραπεζίτης, είχε προβλέψει οτι ο δείκτης στο χρηματιστήριο Αθηνών θα έφτανε στις 10.000 μονάδες. Το ερώτημα πρωτοετούς φοιτητή των οικονομικών βέβαια θα ήταν προς τον κ. τραπεζίτη, "σε ποια οικονομία θα φτάσει τόσες μονάδες; των ΗΠΑ με την διαστημική τεχνολογία και την έρευνα; της Κίνας με τις κολοσσιαίες εξαγωγές; της Γερμανίας με τη βαριά της βιομηχανία και τους εκπαιδευμένους της εργάτες";
Το ερώτημα βέβαια ποτέ δεν τέθηκε και ο φοβερός τραπεζίτης δεν μπήκε στον κόπο να αναλύσει το ενδεχόμενο "φούσκας" που όλοι οι συνάδελφοί του και οι διεθνείς οικονομολόγοι γνωρίζουν οτι επίκειται μετά από κάθε κούρσα ανόδου χωρίς πραγματική ανάπτυξη.
Αλλά τότε, η χώρα είχε "μεθύσει" από τη λαχτάρα του εύκολου και γρήγορου χρήματος. Ουσιαστικά εκ των υστέρων μπορεί κανείς να εκτιμήσει οτι τότε φάνηκαν τα πρώτα σημάδια της μαζικής κουλτούρας ευμάρειας που ταλάνισε την Ελλάδα για σχεδόν 10 χρόνια. Θα επιμείνω στο χαρακτηρισμό "ταλάνισε" διότι και μετά την είσοδο στο ευρώ και την απάτη του "φθηνού χρήματος", η χώρα εκτροχιάστηκε πλήρως. Οι τράπεζες μοίραζαν δάνεια σαν να ήταν κομφετί και έβγαλαν αμύθητα κέρδη αφού αυτές αντλούσαν χρήματα με χαμηλό επιτόκιο, οι πιστωτικές κάρτες πολλαπλασιάζονταν σαν χάμστερ και η ευμάρεια των δανεικών έδινε τροφή στην ανάπτυξη της χώρας. Μια ανάπτυξη φούσκα δηλαδή.
Περνώντας από το κέντρο της πόλης σήμερα είδα νέα ενεχυροδανειστήρια. Έχουν προσφάτως κι αυτά πληθύνει αρκετά. Κατά κάποιο τρόπο η ελληνική κοινωνία καλείται να μπει στην "κολυμβήθρα του Σιλωάμ" και από παράλυτη και αποχαυνωμένη να βγει υγιής και αναγεννημένη. Αξίζει να δούμε την τρέχουσα κρίση και από αυτή τη σκοπιά. Η όψη των ενεχυροδανειστήριων πρέπει ενδεχομένως να μας γίνει "παιδονόμος" για να θυμόμαστε οτι καλύτερα ο τίμιος μισθός, ας είναι και λίγος, παρά τα ψεύτικα δανεικά με τόκο ληστρικό και καλύτερα το μικρό μας δυαράκι διαμέρισμα παρά η μεζονέτα που δεν θα μπορούμε να τη συντηρούμε γιατί ποντάραμε στις ομιχλώδεις ατραπούς των μετοχών και στο οτι από Έλληνες μπορούμε αίφνης να γίνουμε Σαουδάραβες χωρίς πετρέλαιο.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου